04

Cụ Trần Mộng Thu : Thomas Ave. Saint Paul,MN. (Qua ông Huỳng Văn Cao) Tôi còn nhớ một câu chữ Hán, chẳng biết có đúng không tôi xin ghi ra đây để bà cụ thấy có sai,xin nhắc lại hộ. Câu ấy như sau:

"Phiêu trường thị vạn nhân khang,đổ trường thị bác bì sảnh." Xin bà cụ chỉ dẫn đồng thời giải nghĩa hộ luôn. Trân trọng cám ơn bà cụ.

Theo ông cụ ghi thì còn thiếu hai câu bên dưới nữa. Tôi xin ghi toàn thể câu tục ngữ này như sau:

"Phiêu trường thị vạn nhân khang,

Đổ trường thị bác bì sảnh,

Tửu quần lý thị phi oa,

Yên quán tửu chiếu thi đăng.

Có nghĩa:

Nhà chứa hầm chôn muôn kẻ

Sòng bài nhà khách lột da

Quán rượu là tổ thị phi

Tiệm hút có đèn soi xác.

Oâng Hà Thái Bình Westminster (Qua Trọng Thụy) : Tôi có đọc trong tờ Đại Chúng trong số gần đây ,thấy bà cụ giải đáp về các văn tế thuộc phạm vi tang ma. Nhân đây tôi xin được bà cụ nhắc hộ về lễ "Đàm Tế ". Vậy lễ đó là gì ? Xin bà cụ giải hộ. Thành kỉnh cám ơn.

Lễ Đàm Tế mà ông nêu ra đó ngày xưa lễ này người ta chọn ngày cúng để "trừ phục". Làm lễ Đám Tế (Tang cha mẹ được 27 tháng (sau đại tường 3 tháng) thì cúng. Thường người ta có làm bài văn tế gọi là "Văn Đàm tế", như sau:

Duy,

Việt Nam quốc,tuế thứ......,.........nguyệt........nhật......... Quảng Nam tỉnh, huyện.......................xã...........thôn.............

Cô (ai) tử.............cẩn dĩ thứ phẩm chi nghi, cảm cáo vu:

Hiển khảo (hiển tỷ) húy.......(........tính.,húy........) phủ quân (nhụ nhân) chi linh vị tiền.

Viết:

Thống duy phụ (mẫu) thân,khí quyên trần thế. Xúc mục xuân (huyện) đường vụ tỏa,vô lệ khả huy;hồi đầu Hộ (khỉ) lĩnh vân mê,hữu hoài hạc ký.

Kể niên dĩ lịch nhị tường;gián nguyệt thích lâm Đàm Tế.

Tuy hung lễ biến cát,tang phục tận trừ;

Nhiên nhân tử sự thân,hiếu tư võng thế.

Lễ biến cung hoàng thủy giảm mao;

Tình thứ biểu thiên kinh địa nghĩa.

Cẩn cáo

Trong Thọ Mai gia lễ chỉ cho những bài văn chính nhằm cúng vái cha mẹ,vì vậy ta nên lưu ý các trường hợp khác như cho Oâng Bà,Anh Em,thì ta phải tìm lời văn cho thích hợp với cảnh của mình.

Cụ Vương Thạch Monterey Park :: Có những quẻ trong Dịch Kinh mà tôi không nhớ như sau :

Trạch Hóa Cách - 2. Trạch Địa Túy và 3. Vi Trạch Đoài. Bà cụ nhớ xin nhắc nhở hộ.

"TRẠCH HÓA CÁCH : Quẻ Đoài (đầm,bùn) và quẻ Ly (lửa) nhập chung gọi tắt là quẻ CÁCH."Cách" có nghĩa là :Cải cách,thay đổi,thay cũ đổi mới,cũng có nghĩa là cách mạng.. Đại ý nói rằng nếu thấy quá cũ kỹ mục nát thì nên thay đổi. Cũng có nghĩa rằng một người thay đổi một sách lược nào đó .

" TRẠCH ĐỊA TÚY: Quẻ Đoài (bùn,đầm)và quẻ Khôn (đất) nhập chung gọi tắt là Tụy. Tụy có nghĩa là hợp,các cuộc gặp gỡ,đoàn tụ,quây quần...\

Đại ý nói muốn làm bất cứ việc gì cũng cần đến sự hưởng ứng của nhiều người.

VI TRẠCH ĐOÀI : Hai quẻ Đoài nhập chung lại gại tắt là quẻ Vi Trạch. Vị Trạch có nghĩa là đẹp lòng,mang đến sự may mắn hanh thông.

Bà Văn Hồng Phát qua bà INESTA HO Rue Dr. Schweitzer 93600 Aulnay France: Lúc còn ở VN tôi có nghe một giai thoại như sau: Nguyên có một ông cụ thuộc hàng giàu có nứt đố ,mãi đến khi tám mươi tuổi vì không con trai chỉ có mỗi một người con gái đã ra lấy chồng, đến khi vợ chết,ông cưới một nàng hầu để hầu hạ,may ra sinh cho cụ một mống con trai để nối dỏi tông đường. May mắn thay, quả cô nàng hầu sinh ra cho ông một bé trai. Oâng cụ đặt tên là PHI. Có con trai là một điều vui mừng không thể nào diễn tả được,nhưng cũng bắt đầu đem lại cho ông một nỗi lo không phải nhỏ. Oâng sợ đứa con trai nhỏ của mình sẽ bị chàng rể ám hại nguy đến tính mạng nó để chiếm trọn gia sản của mình,ông bằng viết bản di chúc. Vậy bà cụ có nhớ bản di chúc đó ông cụ phú gia kia viết như thế nào để cứu đứa con trai út của mình kgông ? Nếu được xin bà cụ nhắc nhở hộ.

Câu chuyện này tôi có đọc được trong một giai thoại làng văn nào đó như bà chị đã nhớ. Oâng cụ triệu phú có viết một tờ di chúc rồi cất vào trong tủ sắt. Lúc sắp chết,ông gọi con gái cùng chàng rể đến giao chìa khóa và sau đó lối một giờ thì ông cụ triệu phú kia qua đời. Chôn cất xong xuôi, người rể bèn nói với vợ là nên lấy chìa khóa mở tủ xem thử bên trong gồm những báu vật gì ? Cánh cửa tủ vừa bật mở ra, người rể đã nhìn thấy ngay bản di chúc tại ngăn trên liền lấy ra đọc. Cả một bản di chúc không có lấy một chỗ nào chấm phết phân đoạn. Chàng rể này bèn đọc lớn lên cho vợ nghe với sự háo hức vui mừng khôn xiết. Bản di chúc đó như sau:

"BÁT THẬP ÔNG ÔNG SINH TỬ PHI NGÃ TỬ GIÃ ĐIỀN VIÊN GIA SẢN TỨ CHI NỮ TẾ NGOẠI NHƠN BẤT ĐẮC TRANH"> Anh chàng rể quí này bèn giải cho vợ nghe:

" ÔNG GIÀ TÁM MƯƠI TUỔI SINH CON CHẲNG PHẢI LÀ CON TA, TOÀN THỂ RUỘNG ĐẤT GIA SẢN CHO CẢ CON RỂ,NGƯỜI NGOÀI KHÔNG AI ĐƯỢC TRANH CHẤP".

Anh chàng rể mừng quá nói với vợ, phải đuổi cái thằng bé con nhà ai kia ra khỏi nhà, chẳng phải cho nó đồng nào. Toàn bộ gia sản về trọn cả phần mình. Thế là mẹ con đứa con trai út kia bồng trống ra ngoài ở lâm cảnh màn trời chiếu đất đau khổ khôn cùng. Có người thấy cảnh này bèn bày vẻ cho hai mẹ con lên cửa quan kêu kiện. Sau đó không bao lâu, có trát đòi anh chàng rể kia cùng vợ lên chỗ công quyền mà trình bày tự sự. Chàng rể bèn xuất trình bản di chúc cho quan xử án coi. Nghiền ngẫm giây lâu, viên quan xử án bèn ra lệnh cho hai bên nguyên đớn và bị cáo nghe quan đọc. Thế là nguyên văn bản di chúc này được đọc ra với từng cái ngắt quảng cho đúng nghĩa. Viên quan xử án đọc lên rằng:

"BÁT THẬP ÔNG ÔNG SANH TỬ, PHI - NGÃ TỬ GIÃ. ĐIỀN VIÊN GIA SẢN TỨ CHI . NỮ TẾ NGOẠI NHÂN - BẤT ĐẮC TRANH"

Đọc đến đây viên quan xử án giải nghĩa: ‘ ÔNG TÁM MƯƠI TUỔI SINH CON - PHI (tên của đứa con trai út) CHÍNH NÓ LÀ CON TA ĐẺ. RUỘNG ĐẤT TÀI SẢN TA CHO NÓ. CON RỂ LÀ NGƯỜI NGOÀI KHÔNG THỂ TRANH CHẤP ĐƯỢC ".

Nói xong,viên quan truyền vợ chồng chàng rể kia phải giao toàn bộ tài sản của ông cụ phú gia kia cho đứa bé tên Phi đó.

Mộng Tuyền nữ sĩ.