|
|
|
|
|
TOÂI ÑI XOÂNG TEÁT
Vieát xong baøi Xuaân mang ñöa cho thôï saép chöõ, laõnh moät bao thö lôùn, beân trong chöùa hai phong bì: moät, löông thaùng cuoái naêm vaø moät, löông thaùng thöù 13. Toång coäng saùu möôi ñoàng vôùi moät ñoàng "gaùnh döa" boû trong goùi lì xì ñoû hình Phuùc Loäc Thoï. Vôùi khoaûn tieàn naøy rieâng ñoái vôùi caù nhaân toâi thì quaù nhieàu, thöøa thaõi ñeå aên moät caùi Teát. Ñaây laø laàn ñaàu tieân caùch ñaây 55 naêm veà tröôùc khi cuoäc theá chieán thöù hai coøn chöa ngaõ nguõ, toâi neám muøi xa nhaø, xa queâ höông ñeå nhìn thieân haï ñoùn xuaân sang nôi ñaát khaùch queâ ngöôøi maø loøng buoàn naõo nuoät. Thaät ra, toâi khoâng phaûi... xa nhaø vì lyù do "tha phöông caàu thöïc" (bôûi toâi coù caàn tieàn ñaâu? – ruoäng thì coø bay thaúng caùnh, tieàn thì dö daõ traøn kho) maø vì muoán ñöôïc neám caùi muøi "Ruõ aùo phong söông nôi gaùc troï ñeå laëng nhìn thieân haï ñoùn xuaân sang" noù coù thi vò nhö anh chaøng Theá Löõ ñaõ töøng baûo toâi khi gaëp nhau ôû Haø Noäi:"Chuù maøy cöù thöû ñi aét seõ bieát caùi phong söông noù nhö theá naøo?" Vaø quaû thaät toâi ngaây thô... thöïc hieän noù qua lôøi khuyeán caùo cuûa caùc anh Dieäp Vaên Kyø, Ñieån Voõ vaø nhaát laø Phan Khoâi cuõng nhö Hoa Ñöôøng: _ Theá Löõ haén khuyeán caùo caäu theá maø ñuùng. Cöù ôû laïi ñaây aên Teát tha höông moät laàn môùi bieát yù nghóa cuûa tieáng phaùo ñaàu xuaân. Anh Vieân Hoaønh naèm ôû baøn ñeøn, sau khi cho moät loøa maây ñi leân khoâng trung, maét lô mô, mieäng thì treïo laïi, roài loøm coøm ngaång nöûa phaàn treân cuûa caùi thaân hình khoâng hôn con maém moøi Phan Thieát, vôùi laáy aám tích traø ngaäm luoân caû voøi "haõm", nghe ñaùnh öïc moät caùi, ñoaïn caát lôøi phuï hoïa: _ ÖØ noùi theá maø ñuùng. Caäu ôû laïi moät naêm ñeå nhìn ngaém caùnh eùn nôi ñaát ñai coù Ñoác Phuû Söù naøy noù nhö theá naøo? Vaø toâi quyeát ñònh ôû laïi. Nôi taïm truù vaãn laø caùi gaùc khoâng cao, khoâng thaáp, maø cuõng khoâng lôùn, khoâng nhoû, ñeâm naøo cuõng naèm beân caïnh anh chaøng kyù giaû kieâm nhaø thô Hoa Ñöôøng noåi tieáng hai thaùng moät laàn ñi ngang qua phoøng taém. Goùc beân kia saøn laø oâng Vua Côø Töôùng ñeâm naøo cuõng nhö ñeâm naáy naèm xuoáng laø noåi leân ngaùy... Tieáng ngaùy cuûa Kyø Vöông ñeán noåi coù ñeâm Hoa Ñöôøng phaûi ngoài nhoûm daäy laéc vaøo vai toâi: _ Naøy, maøy daäy maø nghe... Kyø Vöông thoåi keøn theá naøy thì tieân sö ai maø nguû ñöôïc?! Ñöùng treân bao lôn nhìn caûnh "Ñeâm Ba Möôi" cuûa Saøi Goøn maø loøng nghe naõo ruoät. Caøng veà khuya, Saøi goøn caøng vaéng ... Tieáng phaùo ñoùn Giao Thöøa baét ñaàu thi nhau daäy noå khi tieáng chuoâng nhaø thôø ñoå lieân hoài. Toâi chaïy voäi vaøo naèm uùp maët xuoáng, bòt chaët hai bôø tai laïi. Trong luùc ñoù thì Hoa Ñöôøng ñaõ cho hoàn mình thöïc söï laën nguïp trong giaác "mô xuaân". Luùc baáy giôø ñöôøng phoá thöïc söï vaéng boùng ngöôøi. Thænh thoaûng vaøi ba tieáng keng keng cuûa maáy oâng "taåm quaát" vang leân ñi caàu may nôi caùc oâng tha höông trôû mình khoâng nguû ñöôïc röôùc vaøo "ñaïp ñaát", phoøng troï ñeå vöøa ñöôïc höôûng caùi khoaùi daõn xöông daõn coát, vöøa coù ngöôøi tri kyû baát ñaéc dó noùi chuyeän ñôøi, toâi söïc nhôù laïi caâu ñoái cuûa Thinh Quang ñaêng treân giai phaåm Xuaân ngaøy naøo ñeå tìm caùi thôøi vaän nôi maáy chaøng thôï ñaám: Toái Ba Möôi xeáp tuùi Caøn Khoân, baûo thôï ñaám, ñaám cho thaønh baïc; Saùng Moàng Moät khui baàu Vuõ Truï, keâu thaày soi, soi ñeán neân vaøng. Nhôø anh chaøng thôï ñaám naøy maø toâi nguû queân ñi cho maõi ñeán ... saùng Moàng Moät Teát. Khi giaät mình tænh daäy, thì ... caû caùi "Tuùi Caøn Khoân" laãn caùi "Baàu Vuõ Truï" cuûa toâi noù ñaõ bay boång ñi ñaâu caû roài. Thì ra, caùi anh chaøng thôï ñaám kia thöøa luùc toâi say söa trong giaác moäng xuaân, ñaõ naâng nheï caû caùi ví hôn saùu möôi ñoàng vöøa tieàn löông vöøa tieàn thöôûng teát cuûa toâi vöøa ñöôïc baø Chuû Nhieäm trao cho vaøo chieàu 30 Teát. Ra ñi "chuùc Teát" caùc baäc ñaøn anh trong laøng maø loøng buoàn röôøi röôïi. Ñaõ xa queâ höông maø coøn bò maát saïch tieàn thì coøn gì xoán xang baèng! Xuaát haønh kyø naøy toâi ñi cuøng vôùi Hoa Ñöôøng (thay vì anh Ñieån Voõ ñoåi yù... vì kò giôø Tò maø anh laïi tuoåi Hôïi trong caùi "töù haønh xung" ... khoâng ñöôïc may maén, maø baø xaõlaïi ñang mang baàu e raèng laïi phaûi caùi vaï sinh ra con gaùi nöõa). Chuùng toâi vöøa ñeán keá beân tieäm thuoác laøo Vinh Baûo thì gaëp ngay Jean Baptist Ñoàng cuøng Möôøi Thöông coøn coù caû Leâ Vaên Tröông vaøo Nam aên Teát töø trong ñoäng Tieân naâu böôùc ra. Chuùng toâi chuùc tuïng nhau khoâng ngôùt lôøi vaø cuøng nhau nhaäp boïn tieán thaúng ñeán ñaïi saûnh cuûa oâng baø Buùt Traø chuùc möøng Naêm Môùi. OÂng baø Buùt Traø coù taät thöùc khuya daäy treã cho duø laø ngaøy teát nhaát. Phoøng khaùch thì roäng môû ñuû röôïu traø hoa quaû, baùnh möùt ñaày baøn, coøn ngöôøi thì chæ coù moãi anh thuû moân quen thuoäc cuûa toøa soaïn coù buùt hieäu Taùi Do Tieân Sinh ngoài caén haït döa caàm ñaûy ñôïi khaùch ñeán möøng Naêm Môùi. Ñaõ ñeán ñaïi saûnh maø boû ñi thì ... khoâng ñöôïc neân ñaønh phaûi ngoài laïi. Cho maõi ñeán moät giôø sau, hai oâng baø Chuû Nhieäm môùi ñeán. Theá laø tieáng chuùc möøng töôûng chöøng nhö phaùo noå. Röôïu môû. Traø pha. Möùt môøi. Baùnh caét. Taùi Do tieân sinh laøm khoâng kòp hôû tay. Naêm naøo cuõng vaäy. Ñeán chuùc Teát oâng baø Buùt Traø laø phaûi öùng khaåu thaønh thô môùi ñöôïc tieàn lì xì ñaàu naêm laáy heân. Naêm naøy ñaëc bieät coù toâi nhaäp ñaùm tha höông ñeå aên Teát, laïi bieát hoaøn caûnh vöøa bò anh Thôï Ñaám ñaám maát caùi "boùp" neân anh Buùt Traø laáy ra moät goùi lì xì töø trong phoøng toái mang ra caàm trong tay baûo: _ Naêm naøy xuaát haønh "Xöø Maïnh" – teân maø laøng baùo Saøi goøn goïi toâi nhö vaäy – gaëp ai ñaàu tieân? Toâi mæm cöôøi chæ caëp baøi truøng Jean Baptist Ñoàng vaø Möôøi Thöông beân tôø Tin Ñieån ñaùp laïi: _ Thöa, gaëp hai ñaøn anh ñaây töø ñoäng Tieân Naâu ra ... _ Theá thì... nghe taøi chuù öùng khaåu thaønh thi chuù cho ta caûnh naøy moät baøi... ñaàu naêm cho vui cöûa vui nhaø. Toâi ñöa maét nhìn Jean Baptist Ñoàng vaø Möôøi Thöông, ñoaïn caát cao gioïng ñoïc baøi Töù Tuyeät... Baøi aáy toâi coøn nhôù nhö theá naøy: Thöông Ñoàng naêm thaùng maõi ñeàu vui Sôùm toái "beân ñeøn"caûnh cuùt cui Naïo oùc baùn vaên ñuøa vôùi khoùi Xuaân veà nhôù xöù khoù loøng nguoâi. Baøi thô chæ coù theá maø oâng baø Buùt Traø khen hay ñaùo ñeå beøn trao goùi lì xì ñeå goïi laø... moät chuùt vui Xuaân... Ra ñöôøng ñaõ ñuùng Ngoï, tuy coù ñoùi buïng song cuõng phaûi ñaùp ngay "xe Thoà Moä" nieàn saét leân ngay Phuù Nhuaän ñeå chuùc ñaàu naêm cuï Dieäp Vaên Kyø. Vöøa laéc lö treân xe vöøa baøn thaûo, sau cuï Dieäp laø ñeán cuï Cöû Tuøng Laâm, roài thaúng leân baùc Vieân Hoaønh... Khoâng bò ñoùi ñaâu, chæ sôï ñaïi ca bò "ngaùp" thoâi. Vaø toâi cuõng traán an ngay Hoa Ñöôøng: _ Maø cuõng chaúng sôï quaùi gì, caùc cuï ñeàu coù saün binh khí taïi gia caû. Hieám gì côm ñen nhaát laø ba ngaøy Teát nhaát! Ñuùng 12 giôø 30 tröa, chuùng toâi vaøo nhaø cuï Dieäp Vaên Kyø ñaõ thaáy ngay cuï Cöû Tuøng Laâm ñang cuøng cung chuùc nhau trong tö theá "höôi tieâm nhaû khoùi". Thaáy chuùng toâi ñeán hai cuï cuøng ngoài baät daäy, tíu tít möøng xuaân. Cuï Cöù laø ngöôøi Ngheä Tónh, gioïng pha troän Saøi goøn laïi luùc naøo cuõng teáu neân cuï ñuøa caâu naøo laø caû ñaùm cöôøi leân ngaët ngheõo. Sau khi cho pheùp Hoa Ñöôøng caàm "Giooïc" ñaáu naêm, cuï Dieäp quay laïi toâi naém laáy tay vaø baèng gioïng thaät aám aùp noùi: _ "Xöø Maïnh" – teân quen goïi trong giôùi caàm buùt luùc baáy giôø – anh chaúng bieát chuùc gì cho em, chæ coù moãi baøi thô naøy taëng nhau ngaøy Xuaân, nhôù mang veà chieâm nghieäm. Noùi xong, cuï Dieäp caát cao tieáng ngaâm. Tuy tuoåi ñaõ giaø, song gioïng cuï vaõn coøn trong treûo vaø thaùnh thoùt. Baøi thô naøy nhö sau: Caùi kieáp traàn duyeân, kieáp ñoïa ñaøy "Non Tieân" sao kheùo laïc loaøi ñaây?! Trôù treâu thu thuûy hoa in nguyeät Ñoûng ñaûnh Xuaân Tieâu lieãu veõ maøy Soùng saéc laäp loøe con nöôùc ñoäng Gioù höông phöôûng phaát caùnh hoa say Troâng em khoù noãi voâ tình ñöôïc Möôïn buùt laøm duyeân ñeå giaûi khuaây. Cuï laáy buùt vieát ngay vaøo giaáy ñoaïn vaøo phoøng kín boû vaøo phong thö ñoû trao toâi: _ Baøi thô naøy taëng em, coøn yù nghóa noù thì em veà tìm hieåu laáy. Ñeâm hoâm aáy toâi veà ñeán nhaø, môû ra ñeå ñoïc laïi cho vui. Khoâng ngôø ngoaøi buùt tích cuï Dieäp vieát trong maûnh giaáy Hoa Tieân, cuï coøn ñeå moät tôø "Con Coâng" naêm ñoàng ngay trong phong bì ñeå... lì xì vôùi maáy chöõ ngoaèn ngoeøo trong tôø giaáy ñoû: "Cho ngöôøi em cöng nhaát cuûa ta". Dieäp Vaên Kyø. Toâi voâ cuøng caûm ñoäng khi ñoïc xong maáy doøng chöõ naøy. Toâi caát kyõ tôø "Con Coâng" ñoù cho maõi ñeán ngaøy... cuoäc Caùch Maïng Thaùng Taùm 1945 buøng leân vaø noù bò mang ra thieâu huûy cuøng moät laàn toaøn boä saùch vôû vôùi toäi danh Thöïc daân, Phong kieán... Toâi laëng leõ trôû veà phoøng naèm. Hai doøng leä töø töø laên troøn treân ñoâi maù. Toâi khoùc. Toâi khoùc vì bao nhieâu hoøm röông saùch vôû chaát chöùa nhöõng kyû nieäm vui buoàn trong cuoäc ñôøi laøm baùo bò thieâu huûy thì ít, maø vì tôø baïc "Con coâng" vôùi hôi haùm cuûa cuï Dieäp Vaên Kyø – ngöôøi baïn giaø ñoù thì nhieàu. "Anh Kyø ôi! Nay thì anh ñaõ ra ngöôøi thieân coå. Anh khoâng coøn nöõa treân cuoäc ñôøi naøy vaø luoân caû hôi haùm anh!" Giôø thì, hoaøng haïc nhaát khöù baát phuïc phaûn... Con haïc vaøng ñaõ voã caùnh bay xa...
|
