Xuaân Tri AÂn Vaên Thi Höõu - Ñaïi Chuùng Xuaân Taây Tî 2001

NAÊM TÎ NOÙI CHUYEÄN RAÉN

Ñaëng Vaên Nhaâm

NGHEÀ BAÉT RAÉN GIA TRUYEÀN ÑANG TREÂN ÑAØ TUYEÄT DIEÄT!

MOÃI NAÊM COÙ MOÄT NGAØY DAÂN AÁN KHOÂNG SÔÏ BÒ RAÉN HOÅ MANG MOÅ CHEÁT. TÖÛ THAÀN NGHÆ XAÛ HÔI?

  • NGHEÄ THUAÄT BAÉT RAÉN.

Ñeán thuû ñoâ New Delhi toâi ñöôïc ngöôøi höôùng ñaïo giôùi thieäu ngay vôùi moät ñaïi dieän cuûa gioøng hoï Nath, laø moät gioøng hoï chuyeân ngheà baét raén töø laâu ñôøi ôû AÁn Ñoä. Treân chuyeán xe Lam ba baùnh ñöa veà laøng Molarband, nôi gioøng hoï Nath ñaõ sinh soâi naûy nôû, thaày raén Durga thì thaàm vaøo tai toâi, yeâu caàu ñoùng cho hoï moät soá tieàn laø 100 rupees ñeå hoï mua röôïu laøm leã cuùng toå, töùc thaàn "Gorak Nath". Soá tieàn naøy chæ töông ñöông 10 Myõ kim, neân toâi ñaõ khoâng ngaàn ngaïi trao ngay cho anh ta ñeå anh chaïy ra tieäm mua gaáp moät chai lôùn "Ba-Xi-Ñeá" cuûa AÁn Ñoä. Veà ñeán nhaø, oâng thaày raén AÁn Ñoä lieàn côûi boû giaøy deùp, ngoài xeáp baèng treân maët ñaát, baét ñaàu cuoäc cuùng toå. Durga, ngöôøi ñöôïc pheùp maëc aùo choaøng maøu vaøng ngheä, bieåu töôïng cuûa moät nhaân vaät toân kính trong laøng, lieàn roùt röôïu töôùi leân oáng saùo thoåi raén. OÁng saùo naøy ñaõ truyeàn thöøa töø nhieàu theá heä cha oâng cuûa hoï vaø cuõng laø baùu vaät töôïng tröng cho thaàn baét raén Gorak Nath. Choã röôïu coøn laïi hoï chia nhau uoáng caïn. Theá laø leã taát !…

Sau ñoù thaày raén Prabhu lieàn ñem moät con hoå mang maø anh ta vöøa baét ñöôïc trong muøa saên baét raén naøy chìa cho toâi xem. Tuy con raén coøn nhoû, nhöng troâng caëp nanh cuûa noù nhe ra nhoïn hoaét cuõng ñuû khieán toâi ñuû laïnh mình, phaùt sôï. Khi thaáy toâi muoán chuïp hình, Prabhu laïi coá chìa ra, xong boû xuoáng ñaát. Laäp töùc con raén lieàn tröôøn tôùi nhö muoán phoùng ñi troán, nhöng oâng thaày raén vaãn luoân nhanh tay hôn , chuïp noù laïi goïn gaøng vaø deã ôït nhö moät troø chôi cuûa treû con. Baèng moät haønh ñoäng thaät nhanh vaø cöïc kyø chính xaùc cuûa baøn tay, anh ta ñaõ chuïp ngay ñaàu raén, keïp cöùng giöõa hai ngoùn tay: ngoùn caùi vaø ngoùn troû, khieán noù khoâng theå naøo cöïa quaäy ñöôïc. Ñaây laø moät kyõ thuaät caên baûn quan troïng böïc nhaát coù tính caùch quyeát ñònh sanh töû cuûa ngheà baét raén AÁn Ñoä. Neáu thaày raén chæ sô saåy chuùt ñænh, keàm chaët döôùi ñaàu raén ñoä chöøng moät phaân thoâi cuõng ñuû bò raén moå cheát lieàn. Vì gioáng hoå mang raát nhanh vaø khoûe, laäp töùc tröôøn coå xuoáng moå vaøo tay ngöôøi baét noù trong chôùp maét. Bôûi theá, khi baét raén, thaày raén caàn phaûi keïp cöùng ngay ñaàu raén, khoâng ñeå cho caùi ñaàu cuûa noù nhuùc nhích.

Moät nguyeân taéc caên baûn khaùc maø baát kyø moät thaày raén naøo cuõng ñeàu phaûi nhôù naèm loøng laø: moãi khi con hoå mang noåi giaän, noù coù theå moå thaät maïnh ñeán noãi ñoâi nanh daøi, nhoïn cuûa noù ñaâm xuyeân thuûng caû haøm döôùi ñeå chích noïc ñoäc vaøo baøn tay ngöôøi baét noù.

Tuy con hoå mang maø Prabhu Nath ñang caàm treân tay tröôùc maét toâi chæ laø 1 con raén töông ñoái coøn nhoû, nhöng noù vaãn quaèn quaïi coá vaän duïng toaøn löïc ñeå phaûn coâng vôùi hy voïng thoaùt thaân. Cho chaéc yù, Prabhu ñaõ caån thaän vaø thaønh thaïo duøng keïp banh haøm noù ra vaø nhoå heát nanh. Con hoå mang naøy daøi khoaûng 1, 2 meùt maø Prabhu vaø hai baïn ñoàng nghieäp cuûa anh vöøa baét ñöôïc.

Theo lôøi anh keå, ngheà baét raén ôû AÁn Ñoä ñaõ dieãn ra töø nhieàu traêm naêm veà tröôùc. Anh coøn keå cho toâi bieát: ngaøy xöa thaàn Visnu ñaõ duøng ñaát buøn naën neân hình töôïng moät con ngöôøi vaø ñaët cho noù moät caùi teân laø: GORAK NATH. Sau ñoù thaàn Visnu ñem hình nhaân naøy daâng cho moät vò thaàn khaùc teân laø Shiva. Thaàn Shiva ñaõ toâ ñieåm cho böùc töôïng nhaân hình aáy moät caùi voøng raén quaán quanh coå vaø ra leänh cho Gorak Nath phaûi toân thôø loaøi raén. Nghe lôøi thaàn daïy, Gorak Nath ñaõ toå chöùc moät böõa daï tieäc linh ñình, ñaõi thöïc khaùch toaøn baèng caùc moùn thòt raén vaø noïc ñoäc cuûa raén. Töø ñoù veà sau, caùc theá heä haäu dueä cuûa thöïc khaùch ñeàu trôû thaønh thaày raén vaø cuøng mang moät hoï NATH nhö Prabhu Durga vaø Meta ….Ñoù laø moät gioøng hoï chuyeân ngheà baét raén ôû AÁn Ñoä töø xöa ñeán nay.

  • GIA ÑÌNH THAÀY RAÉN.

Hieän nay taïi AÁn Ñoä chæ coøn chöøng 100 gia ñình thuoäc gioøng hoï Nath, cö nguï quaây quaàn vôùi nhau trong vuøng Molarband, moät ngoâi laøng nhoû naèm keà caän thuû ñoâ New Delhi, vaø chæ caùch vuøng saên baét raén chöøng vaøi caây soá. Theo thaày raén Durga Nath cho bieát, gioøng hoï Nath ñaõ ñeán ñònh cö taïi vuøng naøy töø treân 200 naêm roài vaø chuyeân soáng veà ngheà baét raén. Khi aáy Molarband chæ laø moät ngoâi laøng nhoû beù ñôn sô, nhöng baây giôø khung caûnh ñaõ khaùc xöa nhieàu. Nhöõng ngoâi nhaø laøm baèng ñaát seùt coå xöa nay ñaõ bieán maát, nhöôøng choã cho nhöõng xöôûng kyõ ngheä ñoà soä vôùi nhöõng coät oáng khoùi cao ngheäu, choïc trôøi.Tuy vaäy , nôi ñaây caùc loaøi hoå mang vaø raén baét chuoät vaãn coøn luùc nhuùc vaø thöôøng bò caùc thaày raén saên baét luoân.

Moãi naêm, trong khoaûng thôøi gian vaøi thaùng cuûa muøa baét raén, moãi ngöôøi trong gioøng hoï Nath coù theå baét ñöôïc caû ngaøn con hoå mang ngoaøi ñoàng ruoäng. Luùc ñoù nhaø naøo trong vuøng naøy cuõng luùc nhuùc ñaày raén vaø raén…. Nôi ñaây chæ coù nhöõng ngöôøi con gaùi thuoäc gioøng hoï Nath, ñaõ töøng sinh tröôûng döôùi boùng caây döông lieãu vaø beân ñaøn raén hoå mang döõ tôïn môùi coù theå keát hoân ñöôïc vôùi moät ngöôøi thaày raén. Trong gia ñình moïi ngöôøi töø giaø ñeán treû ñeàu phaûi quen soáng chung hoaø bình beân caïnh ñaøn raén ñoäc luùc nhuùc. Chính toâi ñaõ chöùng kieán moät em beù gaùi, böôùc ñi chöa vöõng, nhöng ñaõ hoàn nhieân ngoài chôi vôùi raén nhö chôi buùp beâ. Luùc ñoù em ñang naém coå moät con hoå mang trong baøn tay nhoû beù, yeáu ôùt, vuïng daïi cuûa em, troâng chaúng khaùc naøo em ñang nghòch moät moùn ñoà chôi voâ haïi.

Theo truyeàn thoáng ngheà nghieäp, moãi thaày raén ñeàu giöõ laïi moãi muøa moät hoaëc hai con hoå mang. Ña soá hoå mang ñeàu bò baét vaøo muøa möa. Luùc aáy ñoàng ruoäng bò traøn ngaäp nöôùc, hoå mang phaûi rôøi hang, leo leân caây hoaëc tìm nhöõng vuøng ñaát cao raùo ñeå soáng. Thaày raén thöôøng ñem baùn raén cho caùc beänh vieän hay nhöõng vieän baøo cheá, ñeå nghieân cöùu hoaëc ñeå laáy noïc ñoäc duøng laøm chaát huyeát thanh choáng noïc raén. Nhöng thoâng thöôøng caùc thaày raén chæ giöõ raén trong nhaø khoaûng vaøi thaùng roài laïi thaû ra ngay.

- "Moãi khi baét ñöôïc moät con raén, chuùng toâi vaø raén ñaõ giao öôùc vôùi nhau raèng, neáu noù ngoan ngoaõn keát baïn vôùi chuùng toâi thì chæ sau vaøi thaùng noù seõ ñöôïc phoùng thích…Tuy vaäy, chæ sau moät thôøi gian ngaén bò baét, raén thöôøng sanh bònh, neân chuùng toâi cuõng thaû noù ñi luoân…"

Ñoù laø lôøi töôøng thuaät cuûa thaày raén Prabhu Nath.

Haèng naêm nhöõng ngöôøi trong gioøng hoï Nath thöôøng phaân taùn ñi khaép nôi trong nöôùc AÁn Ñoä, ñeán nhöõng khu chôï ñoâng ngöôøi, nhöõng nôi du khaùch thöôøng thaêm vieáng vaø ñeán caû nhöõng nhaø coù ñaùm cöôùi hoaëc nhöõng laøng xoùm coù leã laïc…Tieáng keøn cuûa thaày raén coù hieäu löïc ñaëc bieät laøm cho hoå mang bò ñieác tai. Haønh ñoäng phuøng mang vaø nhe nanh moå cuûa hoå mang chæ laø moät phaûn öùng töï nhieân khi laâm nguy. Taát caû caùc loaïi hoå mang maø caùc thaày raén duøng ñeå bieåu dieãn ñeàu ñaõ bò nhoå maát nanh noïc ñoäc vaø thöôøng bò bònh vì thieáu dinh döôõng.

  • THAÀY RAÉN COÙ SOÁNG ÑÖÔÏC BAÈNG NGHEÀ BAÉT RAÉN KHOÂNG?

ÔÛ AÁn Ñoä , hieän nay, giaù moät con hoå mang chaúng ñaùng bao nhieâu, chæ moät vaøi Rupees… Muïc tieâu chính yeáùu cuûa caùc thaày raén laø laøm sao baét cho ñöôïc nhöõng con "HOÅ MANG THAÀN". Coù con lôùn nhaát theá giôùi daøi ñeán 4, 5 meùt, moãi khi noù phuøng mang vaø caát ñaàu leân cao coù theå tôùi ngang maët ngöôøi ñang ñöùng ñoái dieän vôùi noù. Noïc ñoäc cuûa noù maïnh gheâ gôùm, coù theå gieát cheát moät thôùt voi khoång loà.

Thænh thoaûng, theo moät chu kyø nhaát ñònh , daân laøng Molarband ñi ñeán caùc vuøng Onissa hay Assam trong vaøi thaùng ñeå saên baét caùc loaïi "HOÅ MANG THAÀN", vì nôi ñaây coù raát nhieàu gioáng ñoù. Durga Nath ñaõ keå cho toâi bieát veà vieäc saên baét moät con hoå mang thaàn khoâng phaûi laø moät chuyeän deã daøng.

_ "Nhöõng con hoå mang thaàn raát khoûe. Duø cho ñeán hai, ba ngöôøi ñaõ sieát coå noù, nhöng vaãn khoâng giöõ noåi. Noù vaãn thöøùa söùc moå cheát hoï nhö thöôøng. Bôûi theá, moãi khi ñi saên loaøi raén naøy, chuùng toâi phaûi ñi töøng nhoùm ñeán naêm ngöôøi vaø phaûi ñem theo moät taám vaûi lôùn duøng ñeå quaêng truøm leân ñaàu noù, laøm cho noù bò vöôùng víu, roài sau ñoù môùi daùm tìm caùch laïi gaàn baét noù ".

Taïi AÁn Ñoä , moãi naêm coù ñeán haøng vaïn ngöôøi ñaõ bò raén caén cheát. Vaø taát caû nhöõng thaày raén thuoäc gioøng hoï Nath ñeàu ñaõ bò raén caén ít nhaát cuõng moät laàn. Bôûi laø moät ngheà ñuøa giôõn vôùi Töû Thaàn neân thaày raén khoâng bao giôø ñi haønh ngheà moät mình vaø nhaát laø luùc naøo cuõng phaûi ñem theo mình moät hoäp thuoác caáp cöùu ñaõ döôïc caùc vò döôïc sö gia truyeàn baøo cheá theo coâng thöùc coå ñieån, goàm caùc loaïi laù caây, xöông vaø loâng nhím v.v….

Toâi nghó: coù theå nhöõng mgöôøi thuoäc gioøng hoï Nath ñaõ ñöôïc mieãn nhieãm chaát noïc raén, neân duø bò raén moå, ít khi bò maïng vong. Ngaøy nay, tuy theá heä treû cuûa gioøng hoï Nath ôû Molarband vaãn sinh tröôûng vaø lôùn leân beân ñaøn raén ñoäc luùc nhuùc trong nhaø vaø ngoaøi ngoõ, nhöng raát ít ngöôøi trong boïn hoï toû yù muoán noái nghieäp cha oâng. Toâi ñaõ gaëp vaø noùi chuyeän vôùi moät thanh nieân 18 tuoåi, teân Jaikiran Nath. Anh ta thoá loä nhö sau:

_ "Ngheà baét raén laø ngheà daønh rieâng cho nhöõng ngöôøi giaø… Toâi muoán trôû thaønh moät coâng chöùc, laõnh löông thaùng cuûa chaùnh phuû…"

Hieän nay chaùnh phuû AÁn ñaõ ban haønh moät ñaïo luaät baûo veä caùc loaøi raén, neân caûnh saùt ñaõ döïa vaøo ñoù ñeå laøm khoù deã giôùi thaày raén. Hoï tìm côù baét giam, phaït vaï… nhöng thöôøng laø ñeå ñoøi tieàn hoái loä. Durga Nath ñaõ keå cho toâi bieát, anh ta coù theå kieám ñöôïc khoaûng 1.200 Rupees (tieàn AÁn Ñoä, töông ñöông khoaûng 90 Myõ kim ) trong voøng moät thaùng cuûa muøa saên baét raén. Neáu anh ta may maén voà ñöôïc moät con hoå mang thaàn thì coù theå baùn ñöôïc caû ngaøn ñoâ la.Tuy nhieân, haàu heát nhöõng baø vôï cuûa caùc thaày raén ñeàu phaûi ñi laøm ñeå nuoâi soáng gia ñình, chöù khoâng theå soáng nhôø vaøo lôïi töùc cuûa ngheà baét raén.

_ "Trong voøng 50 naêm nöõa, sau khi toâi ñaõ giaø vaø cheát ñi roài, thì ngheà baét raén ôû ñaây chaúng coøn ai noái tieáp nöõa… Ngheà baét raén keå nhö tuyeät dieät!" Durga Nath than thôû...

  • NGAØY LEÃ RAÉN.

Haèng naêm, naêm naøo cuõng nhö naêm naáy, neáu baïn ñeán AÁn Ñoä vaøo khoaûng thaùng 7 vaø thaùng 8 döông lòch theá naøo cuõng ñöôïc dòp xem ngaøy leã raén [ ngaøy thöù 5 cuaû ñaàu thaùng Shravana]. Ngöôøi AÁn goïi ngaøy leã raén laø: Naag Panchmi. Ñaây laø moät trong soá nhöõng ngaøy leã lôùn nhaát cuûa daân AÁn Ñoä, vôùi nhieàu maøu saéc tín ngöôõng kyø bí, khoâng khí vui nhoän, hoaït ñoäng naùo nhieät töng böøng pha nhieàu caûm xuùc gay caán maõnh lieät coù tính caùch nguy hieåm ñeán maïng soáng cuûa con ngöôøi. Trong ngaøy leã aáy, daân chuùng noâ nöùc cöû leã röôùc nhöõng hình töôïng maõng-xaø-vöông vó ñaïi dieãn haønh khaép nôi trong thaønh phoá vaø taäp hoïp ñoâng ñaûo trong nhöõng ñeàn thôø maõng-xaø-vöông vaø nhöõng ngöôøi thaày raén chuyeân soáng baèng ngheà baét raén , ñem raén theo tröng baøy, bieåu dieãn. Hoï ñi töø nhaø noï sang nhaø kia ñeå quyeân tieàn.

Cuoäc leã raén dieãn ra haøng naêm vó ñaïi nhaát, ñoâng ñaûo nhaát, ñaày maøu saéc, vui nhoän, haøo höùng, vaø gay caán nhaát thöôøng xaûy ra taïi Jodhpur, moät thaønh phoá thuoäc tieåu bang Rajasthan, vuøng Taây Baéc AÁn ñoä. Taïi tænh Kerala, moät thò traán nhoû thuoäc mieàn Nam AÁn , ngöôøi ta thaáy coù raát nhieàu ñeàn thôø Maõng-xaø-vöông, caùc loaïi thaàn raén, ñeå quaàn chuùng ñeán chieâm baùi, cuùng leã vaø caàu nguyeän . Nhöõng nghi thöùc leã laïc ñöôïc duy trì vaø tieán haønh nôi ñaây. Nhöng taát caû moïi caûnh töôïng giaät gaân vaø deã sôï ñoái vôùi loaïi raén ñoäc, hung döõ nhaát theá giôùi thöôøng dieãn ra trong ngaøy leã raén taïi laøng Shirala, khoaûng 400 cs thuoäc höôùng Nam tænh Bombay. Nôi ñaây, ngöôøi ta ñöôïc chöùng kieán nhöõng caûnh toân suøng cuùng kieáng caùc loaïi maõng-xaø-vöông, nhöõng con hoã mang thaàn ñaõ ñöôïc caùc thaày raén huaán luîeän thuaàn thuïc. Ngöôøi ta teá laïy raén soáng, vaø nhieàu ngöôøi coøn muoán laáy heân baèng caùch mua caû nhöõng con hoå mang thaàn khoång loà do nhöõng thaày raén ôû ñòa phöông baét ñöôïc.

  • RAÉN LAØ MOÄT VÒ THAÀN LINH KYØ BÍ.

Maõng xaø vöông, thöôøng laø caùc loaøi raén Hoå Mang, ñaõ ñöôïc daân AÁn Ñoä toân thôø töø haøng nhieàu ngaøn naêm tröôùc. Theo truyeàn thuyeát thaàn kyø AÁn Ñoä, loaøi raén voán laø bieåu töôïng cuûa moät thöù quyeàn löïc kyø bí, nhö vò chuùa teå AÂm Ti. Söï lieân heä giöõa theá giôùi loaøi raén vôùi loaøi ngöôøi laø nhöõng vuøng hang oå, nhöõng loã hoång vaø nhöõng toå kieán. Caùc loaïi maõng xaø ñeàu laø thaàn linh, neáu keû naøo xuùc phaïm , gaây thöông toån, seõ bò traû thuø ñoäc ñòa. Bôûi theá, ngöôøi ta phaûi luoân luoân giöõ thaùi ñoä thaân thieän vaø giuùp ñôõ caùc loaïi maõng xaø vöông. Trong soá caùc loaïi quyeàn löïc huyeàn bí, maõng xaø vöông coøn coù khaû naêng laøm cho ngöôøi ñaøn baø coâ ñoäc trôû thaønh maén sanh ñeû, vaø söï loät da cuûa caùc loaøi raén coøn laø bieåu töôïng cho söï taùi sinh. Maõng xaø coøn ñöôïc coi nhö moät vò thaàn baûo veä gia cö, bôûi theá neân, nhieâuø gia ñình AÁn Ñoä thöôøng nuoâi raén trong nhaø, ñeå raén baét chuoät.

ÔÛ caùc vuøng laøng queâ AÁn Ñoä xa xoâi, heûo laùnh, ngöôøi ta thöôøng ñem söõa, gaïo, vaø caùc thöïc phaåm khaùc ñeán caùc ñeàn , mieáu thôø thaàn raén ñeå cuùng teá, khaán vaùi.

Trong voøng 2 tuaàn tröôùc ngaøy leã raén Naag Panchmi, quang caûnh beân ngoaøi cuûa laøng Shirala troâng ñaõ coù veû hoang vaéng laï thöôøng. Haàu heát quaàn chuùng trong laøng ñaõ nghæ laøm vieäc, hoï keùo nhau ñi tìm baét caùc loaïi raén hoå mang thaàn. Hoï trang bò baèng nhöõng caùi xuoãng vaø nhöõng caây gaäy tre daøi vôùi nhöõng caùi bình lôùn baèng ñaát seùt nung. Töø laøng Shirala laø trung taâm ñieåm, hoï tuûa ra khaép boán phöông taùm höôùng, theo ñöôøng baùn kính khoaûng 10 cs, suïc saïo, tìm kieám khaép caùc vuøng nuùi, ñoài, ñoàng, ruoäng, theo doõi kyõ löôõng, tæ mæ, töøng daáu veát khaû nghi cuûa caùc loaøi raén ñoäc hieän dieän trong vuøng.

  • KHOÂNG ÑÖÔÏC GAÂY THÖÔNG TÍCH CHO RAÉN HOÅ MANG THAÀN.

Vôùi kinh nghieäm chính xaùc löu truyeàn töø haøng ngaøn naêm, do cha oâng ñeå laïi, ngöôøi ta theo doõi daáu veát caùc loaøi raén ñoäc, ñeán taän cöûa hang, nôi raén aån troán. Khi ñaõ phaùt giaùc ñöôïc söï hieän dieän cuûa raén ôû trong hang roài, ngöôøi ta duøng moät con daùn, con nhaùi, hoaëc moät con vaät nhoû naøo thöôøng laø moài ngon cuûa loaøi raén, nhöû phaát phô ngoaøi cöûa hang cho raén boø ra ñôùp moài. Neáu nhö khoâng ñöôïc, ngöôøi ta ñaønh phaûi duøng ñeán haï saùch, ñaøo hang, baét raén. Nhöng ñieàu toái quan troïng maø baát kyø ngöôøi baét raén naøo cuõng phaûi toân troïng laø khoâng ñöôïc gaây thöông toån gì ñeán thaân xaùc con raén . Neáu chaúng may ñaõ gaây neân thöông tích gì cho con raén, thì ñoù laø moät ñieàm voâ cuøng baát haïnh cho ngöôøi baét raén.

Sau moät ngaøy baét raén gaëp toaøn may maén, ngöôøi ta haân hoan thô thôùi trôû veà nhaø, treân ñaàu ñoäi caùi bình baèng ñaát seùt nung to töôùng, naëng chóu, beân trong chöùa moät con raén hoå mang khoång loà.

Töø hoâm aáy cho ñeán ngaøy leã raén dieãn ra, ngöôøi ta phaûi caån thaän chaêm soùc, nuoâi giöõ con raén ñoäc, hung döõ aáy trong caùi bình to töôùng caát giaáu ôû moät xoù nhaø, nôi eâm maùt nhaát. Nhöõng gia ñình naøo, naêm aáy ñaõ may maén baét ñöôïc nhieàu raén hoå mang, hoaëc baét ñöôïc nhöõng con hoå mang thaàn khoång loà, ñeàu toû ra raát haõnh dieän ñem chieác loï luïc bình ñöïng raén treo leân treân moät caønh caây tröôùc cöûa nhaø.

Ngöôøi ta cuõng baét caû nhöõng con raén khoâng coù noïc ñoäc ñeå cho con nít chôi trong ngaøy leã raén.

Haøng naêm , theo con soá thoáng keâ chaùnh thöùc, ngöôøi ta ñöôïc bieát laøng Shirala ñaõ baét ñöôïc trung bình khoaûng 250 con raén hoå mang cuøng vôùi khoaûng 700 con raén khaùc ñuû loaïi. Coù moät ñieàu ñaëc bieät ñaùng chuù yù laø: ngoaøi tröø ngaøy leã raén, khoâng bao giôø nhöõng thaày raén nhaø ngheà lai vaõng ñeán gaàn vuøng laøng Shirala. Neáu coù oâng thaày raén naøo böôùc chaân ñeán vuøng naày laäp töùc bò boïn treû con bu theo cöôøi cheá nhaïo vaø ñuoåi ra khoûi laøng. Khi moät oâng thaày raén nhaø ngheà baét ñöôïc moät con hoå mang, laäp töùc oâng ta nhoå ngay caùi nanh chöùa noïc ñoäc cuûa noù ñeå ngöøa haäu hoaïn.

  • HOÅ MANG ÑEM LAÏI SÖÏ MAY MAÉN VAØ SINH SAÛN...

Khoâng khí trong laøng Shirala coù moät caùi gì voâ cuøng huyeàn bí khoâng theå töôûng töôïng noåi. Nôi ñaây raén hoå mang laø moät vaät thaàn linh maø taát caû daân chuùng ñeàu toân thôø cuùng vaùi, khoâng moät ai daùm phaïm thöôïng baèng caùch naøy hay caùch khaùc. Nhöõng nhaø ñoäng vaät hoïc noåi tieáng theá giôùi cuûa Anh hay Myõ ñeán Shirala nghieân cöùu veà loaøi raén hoå mang trong maáy naêm tröôùc ñaây, ñaõ xaùc nhaän nhöõng con raén hung döõ, ñoäc haïi aáy ñeàu coøn nguyeân nanh chöùa noïc ñoäc cöïc maïnh chæ caàn moät caùi moå nheï cuõng ñuû cheát ngöôøi. Nhöng duø vaäy, daân laøng Shirala vaãn tin töôûng maõnh lieät raèng maõng xaø vöông ñaõ baûo veä hoï trong ngaøy leã raén.

Ñeán ngaøy khôûi söï ñaïi leã raén, ngöôøi daân trong vuøng ñeàu döï moät cuoäc leã taém tröôùc khi maët trôøi moïc. Khi maët trôøi ñaõ leân cao, ngöôøi ta ñem raén hoå mang ñeán döï cuoäc leã linh ñình huyeân naùo taïi ñeàn thôø Amba, moät vò nöõ thaàn haïnh phuùc. Moät ñaùm röôùc leã dieån ra coù nhöõng ñoaøn nhaïc coâng, ñaùnh troáng, thoåi keøn aàm ó ñi theo ñoaøn ngöôøi ñoäi bình ñöïng raén treân ñaàu. Trong khi ñoù boïn treû con cuõng ñua nhau nhaûy nhoùt khaép ñöôøng phoá, treân coå moãi ñöùa ñeàu coù quaøng moät con raén loaïi khoâng coù noïc ñoäc gieát ngöôøi.

Vaøo trong ñeàn thôø, ngöôøi ta thaû raén ra, cho noù töï do boø ngoån ngang vaø quaán voøng quanh hình töôïng nöõ thaàn . Nhieàu ngöôøi chuû raén coøn bieåu dieãn troø ngoaïn muïc baèng caùch giöõ chaët ñuoâi con hoå mang treân maët ñaát, ñeå cho con raén töï do baønh coå ra vaø ngoùc ñaàu cao leân muùa may duyeân daùng tröôùc maët töôïng nöõ thaàn. Bao boïc chung quanh ñaøn raén ñoäc aáy laø ñaùm quaàn chuùng ñoâng ñaûo döï leã, daâng caàu nguyeän. Sau khi ñaïi leã trong ñeàn thôø chaám döùt, ngöôøi ta ñem raén hoå mang ñi dieãn haønh töøng ñoaøn ngoaøi ñöôøng phoá. Luùc aáy, thieân haï ñang noùng loøng chôø ñôïi ôû tröôùc cöûa moãi nhaø ñeå ñöôïc xem ñoaøn raén ñi dieãn haønh. Ñaøn oâng, ñaøn baø vaø treû con , taát caû ñeàu ñi chaân khoâng, cuøng khaán vaùi, caàu nguyeän raén Hoå mang thaàn. Ñeå toû loøng toân kính Maõng xaø vöông, quaàn chuùng ñaõ duøng côm vaø boâng hoa neùm raûi treân mình raén. Theo ïtruyeàn thoáng AÁn Ñoä giaùo, raén Hoå mang laø bieåu töôïng cho söï may maén vaø söï sai maén. Maõng xaø vöông coù khaû naêng bieán caûi moät ngöôøi ñaøn baø coâ ñoäc, khoâng sanh nôû ñöôïc, trôû thaønh moät hieàn maãu ñoâng con.

Theo thöôøng leä, ngöôøi phuï nöõ caàu töï phaûi giöõ moät khoaûng caùch an toaøn toái thieåu vôùi con raén ñoäc, cuùi ñaàu xuoáng thaät thaáp, caùch con raén ñoäc gieát ngöôøi chöøng vaøi phaân taây. Trong khi ñoù nhöõng ngöôøi khaùc caàm nhöõng caùnh hoa duøng ñeå môn trôùn vuoát ve caùi coå ñang baønh lôùn roäng cuûa raén. Coù ngöôøi coøn daùm ñuïng ñaàu ngoùn tay vuoát nheï treân coå raén. Hoï laøm nhö theá chaúng phaûi ñeå bieåu dieãn coi chôi ñaâu, maø chính laø ñeå chöùng toû nieàm tin maõnh lieät raèng maõng xaø vöông khoâng bao giôø gaây thöông toån baát haïnh cho hoï trong ngaøy leã raén vaø hoï khoâng sôï gì nhöõng con raén ñoäc döõ tôïn aáy.

Sau ñoù, cuoäc leã raén nhanh choùng bieán thaønh cuoäc dieãn haønh vui chôi cuûa caùc giôùi quaàn chuùng, coù aâm nhaïc phuï hoïa, coù xe hoa, coù ñeøn cuûa treû con. Nhöõng aâm thanh huyeân naùo aàm ó caøng luùc caøng trôû neân oàn aøo naùo nhieät chöùng toû cöôøng ñoä vui nhoän moãi luùc caøng gia taêng vôùi khoái ngöôøi tham döï caøng luùc caøng theâm ñoâng ñaûo. Du khaùch ñeán ñaây trong ngaøy naøy, luùc baáy giôø coù theå chuïp hình kyõ nieäm vôùi con raén khoång loà quaán quanh coå, do boïn treû con trao cho.

  • RAÉN HOÅ MANG NGOÙC COÅ LEÂN CAO MUÙA SUOÁT BUOÅI CHIEÀU.

Ñeán chieàu quang caûnh ñöôøng phoá khaép nôi trôû neân cöïc kyø huyeân naùo vaø ñoâng ngheït ngöôøi, chen chuùc nhau. Boïn ñaøn baø vaø treû con trong nhaø cuõng raäm raät khoâng yeân, hoï boû heát coâng vieäc ra ñöùng ngoaøi ban-coâng ñeå xem caùc cuoäc dieãn haønh. Coù ngöôøi coøn ñaùnh ñu caû treân song cöûa soå. Ñeán baáy giôø ñoaøn xe dieãn haønh kyø laï nhaát theá giôùi môùi baét ñaàu xuaát hieän , do nhöõng con boø ñaõ ñöôïc trang ñieåm dieâm duùa, laï maét, keùo leâ ñi chaäm chaïp treân khaép neûo phoá phöôøng. Treân moãi chieác xe nhö theá ñeàu coù moät maët phaúng, loùt baèng nhöõng taám vaùn ñeå cho maáy con raén Hoå mang tha hoà ngoùc ñaàu cao leân muùa may cho thieân haï xem thoûa thích. Chung quanh taám vaùn phaúng aáy, ngöôøi ta chen chuùc nhau, bu ñoâng ngheït, coù ngöôøi saùt keà ngay ñaàu raén trong gang taác maø khoâng bao giôø sôï bò raén moå. Treân tay maáy ngöôøi aáy ñeàu coù nhöõng caùi bình ñaát nung chöùa ñaày ñaù soûi nhoû. Moãi laàn hoï laéc caùi bình aáy leân, nghe coù aâm thanh laïo saïo cuûa soûi ñaù coï saùt vaøo nhau, maáy con raén Hoå mang laïi ngoùc cao coå leân, baønh caùi mang ra thaät to nhö ñeå phoâ tröông caëp maét kieáng in roõ raøng saâu gaùy vaø laéc lö tôùi lui, ñuù ñôûn, nhö hoøa nhòp vôùi caùi aâm thanh ñôn ñieäu thoâ sô aáy. Moãi chieác xe raén dieãn haønh nhö theá ñeàu coù moät daøn keøn thoåi baèng söøng traâu, söøng boø, cuøng vôùi moät ñaùm con gaùi vöøa muùa vöøa haùt hoaø theo. Ngöôøi ta nghe coù caû nhöõng baøi haùt teá leã, ca ngôïi nöõ thaàn raén chen laãn vôùi nhöõng baøi ca bi-boáp môùi nhaát, giaät taân nhaát cuûa thôøi ñaïi.

Theo kinh nghieâm cuûa ngöôøi daân AÁn Ñoä, moãi con Hoå mang chæ coù theå ngoùc cao ñaàu leân ñeå muùa may nhö vaäy trong voøng vaøi phuùt. Neáu ñeå noù ngoùc ñaàu cao laâu quaù, xöông soáng cuûa noù coù theå bò thöông. Bôûi theá, theo sau moãi chieác xe raén dieãn haønh ñeàu coù theâm ñeán 5 hay 6 ngöôøi vaùc saün treân vai hay ñoäi treân ñaàu nhöõng bình lôùn ñöïng saün nhöõng con raén döï khuyeát. Moãi khi thaáy moät con raén treân xe toû veû yeáu meät, khoâng ngoùc ñaàu leân noåi nöõa, hoï lieàn baét boû vaøo huõ vaø laäp töùc thay theá baèng moät con khaùc. Baèng caùch thay theá naøy, ngöôøi ta thaáy ñoaøn xe raén dieãn haønh suoát 4 - 5 tieáng ñoàng hoà ngoaøi ñöôøng phoá, maø treân xe luùc naøo cuõng coù saün nhöõng con Hoå mang maïnh khoûe, haêng say phoâ tröông taøi ngheä ngoùc cao coå muùa may theo ñieäu nhaïc.

  • HAØNG NAÊM HOÅ MANG VAÃN ÑEÁN.

Ñeán toái leã raén tieáp tuïc trong khuoân vieân moät vaän ñoäng tröôøng ñaõ ñöôïc xaây caát ñaëc bieät daønh cho leã Naag Panchmi. Taát caû 250 con raén Hoå mang ñeàu ñöôïc ñem ñeán ñoù, thaû rong treân saân coû. Trong khi ñoù ngöôøi ta laên tôùi laên lui nhöõng caùi bình baèng ñaát seùt nung, ñöïng ñaày nhöõng vieân soûi nhoû, taïo thaønh moät thöù aâm thanh vôùi nhöõng nhòp ñieäu kyø laï. Laäp töùc nhöõng con Hoå mang naøy lieàn caát cao coå, muùa may theo nhòp ñieäu moät caùch taøi tình, chaúng khaùc naøo nhöõng khi noù nghe tieáng keøn cuûa nhöõng oâng thaày raén. Thænh thoaûng ngöôøi ta laïi nghe moät tieáng "kooûng " khoâ khan, ngaén nguûi. Ñoù laø luùc coù moät con Hoå mang vì say söa muùa may, neân baát chôït ñuïng phaûi caùi bình ñaát seùt. Trong soá caùc chuû raén coù ngöôøi caån thaän giöõ chaët choùt ñuoâi raén ñeå cho noù tha hoà ngoùc coå leân cao muùa may nhöng vaãn khoâng vuoät khoûi taàm tay kieåm soaùt cuûa mình. Nhöng cuõng coù ngöôøi ñaõ ñeå cho con Hoå mang cuûa hoï hoaøn toaøn töï do thong thaû bieåu dieån vuõ ñieäu ñaëc bieät. cuûa noù.

Sau ñeâm ñaïi hoäi vuõ ñieäu maõng xaø aáy, saùng hoâm sau ngöôøi ta ñem taát caû nhöõng con r aén ñaõ baét ñöôïc traû veà choã cuõ cuûa noù cuøng vôùi nhöõng moùn ñoà cuùng kieáng nhö: côm, cuøi döaø, nhöõng naém xoâi ñaäu ngoït v.v…

Hoï thaû chuùng noù ra caøng sôùm chöøng naøo hay chöøng naáy, nhöng phaûi thaû ñuùng ngay choã hang oå cuûa noù, nôi noù ñaõ bò baét thì toát nhaát. Moãi laàn moät chieác naép bình môû roäng , moät con raén Hoå mang tröôøn mình boø ra, ngöôøi ta khoanh tay höôùng theo loái noù boø vôùi nhöõng lôøi caàu nguyeän. Ngöôøi ta caàu nguyeän naêm tôùi con Hoå mang aáy seõ trôû laïi tham döï ñaïi leã raén Naag Panchmi laàn nöõa. Ñieàu naøy cuõng thöôøng xaûy ra laém. Coù ngöôøi ñaõ toû ra raát quen vôùi con raén, vì naêm naøo hoï cuõng baét ñöôïc noù ñem veà döï leã. Nhö theá, ngöôøi ta tin raèng hoï seõ gaëp nhieàu may maén, neáu ñaõ baét ñöôc laïi moät con raén lieân tieáp trong nhieàu naêm lieàn.

Theo tin töôûng cuaû daân baét raén, ñieàu naøy khoâng phaûi laø moät vieäc coù tính caùch ngaãu nhieân, maø coøn do quyeát ñònh cuûa con raén nöõa. Moät khi chính noù muoán trôû laïi vôùi moät ngöôøi naøo nhaát ñònh theo yù cuûa noù, thì noù ñeå cho ngöôøi ñoù baét ñöôïc noù moãi naêm, vaø nhö vaäy hieån nhieân ñoù laø moät daáu hieäu noù muoán ñem laïi cho gia ñình nhaø ñoù söï phaùt ñaït vaø haïnh phuùc.

Theo truyeàn thuyeát vaø caên cöù treân söû lieäu ñòa phöông, daân laøng Shirala ñaõ toå chöùc leã raén nhö theá ít ra cuõng ñaõ treân 400 naêm roài.Truyeàn thuyeát keå laïi raèng: Thaàn Shiva, moät trong nhöõng vò thaàn toaøn naêng cuûa AÁn Ñoä giaùo ñaõ coù laàn höùa seõ baûo veä daân laøng Shirala baèng caùch choáng laïi caùc loaïi raén ñoäc, luùc baáy giôø loaøi raén coøn ñoâng voâ soá keå, luùc nhuùc khaép vuøng naøy vaø ñaõ gieát haïi raát nhieàu ngöôøi. Ñeå caàu nguyeän thaàn Shiva che chôû, daân chuùng ñaõ laäp ñeàn thôø ngaøi trong vuøng.

  • KHOÂNG MOÄT AI BÒ RAÉN CAÉN TRONG NGAØY LEÃ RAÉN.

Moät truyeàn thuyeát khaùc keå chuyeän leã raén coù lieân quan tôùi vò toå sö ngheà thaày raén, chuyeân moân baét raén , teân laø Guru Gorakh Nath. Vò toå sö naøy coøn laø khai saùng chöôûng moân cuûa heä phaùi Nath, thuoäc AÁn Ñoä Giaùo. Chuyeän keå raèng: Nhaân dòp ñaïi leã raén Naag Panchmi ñang dieãn ra trong laøng Shirala, boãng vò toå sö ngheà thaày baét raén teân Corakh ñi ngang qua nôi ñaáy, thaáy coù moät phuï nöõ ñang sì suïp khaán vaùi tröôùc töôïng thaàn Hoå mang, maõng xaø vöông, baèng ñaát seùt. Vò toå sö naøy lieàn hoùa pheùùp cho con maõng xaø vöông ñaát seùt aáy thaønh moät con Hoå mang thaàn thöïc söï vaø baûo ngöôøi phuï nöõ kia ñöøng sôï haõi gì maø cöù tieáp tuïc khaán vaùi.

Sau chuyeän naøy, daân laøng lieàn laäp ñeàn thôø vò toå sö ngheà baét raén Gorakh Nath, ñoàng thôøi cuõng dieãn ra tuïc leä khaán vaùi raén soáng nhö ta ñaõ thaáy taän maét ngaøy nay.

Ñeán ñaây, tröôùc khi keát thuùc baøi naøy, toâi thaáy caàn phaûi neâu leân moät ñieàu kyø laï maø khoâng ai coù theå phuû nhaän ñöôïc laø: döôøng nhö lôøi höùa cuûa thaàn Shiva baûo veä daân laøng Shirala, khoâng bò caùc loaøi raén Hoå mang ñoäc gieát haïi ñaõ coù hieäu löïc töø haøng nhieàu traêm naêm nay. Neáu ai ñaõ coù dòp du lòch ñeán AÁn Ñoä vaøo khoaûng thaùng 7 – 8 , tôùi laøng Shirala, döï ngaøy leã raén, seõ coù dòp ñöôïc thaáy taän maét caûnh soáng gaàn guõi chung ñuïng giöõa ngöôøi vôùi raén ñoäc maø khoâng heà moät ai bò raén caén cheát. Ñaây laø moät ñieàu kyø laï nhaát. Ngoaøi ra, trong cuoäc soáng haøng ngaøy, raát ít khi ngöôøi ta nghe ai noùi daân laøng Shirala bò raén caén cheát. Ngöôïc laïi, trong khi ñoù, theo tin töùc vaø thoáng keâ cuûa caùc cô quan chaùnh quyeàn AÁn Ñoä, taïi caùc vuøng laân caän laøng Shirala, tyû soá daân AÁn Ñoä bò raén ñoäc caén cheát cho ñeán baây giôø vaãn laø tyû soá cao nhaát theá giôùi.

Ñaëng Vaên Nhaâm