TEÁT
TA NOÙI... TEÁT THIEÂN HAÏ
Ñinh
Vaên Ngoïc
TEÁT..! QUOÁC
GIA DAÂN TOÄC NAØO CUÕNG COÙ... NHÖNG MOÃI NÔI MOÃI KHAÙC, ÍT
COÙ NÖÔÙC NAØO GIOÁNG NÖÔÙC NAØO...
Nhö Nhaät
Baûn coù moät neàn vaên minh hieän ñaïi, nhöng vaãn giöõ
caùc taäp tuïc coå truyeàn coù tính meâ tín dò ñoan. Coå
tuïc "Teát Ñaû Quyû" - laø moät trong caùc caùi Teát
naèm trong caùc tieát laäp Xuaân, laäp Haï hay tieát laäp Thu
hay laäp Ñoâng. Taát nhieân laø aên caùc Teát naøy baèng
vaøo AÂm lòch. Hoï duøng moïi nghi leã thieát laäp ñaøn teá
thaàn taïi moät caùi mieáu trong vuøng, daân trong khu vöïc
keùo nhau ñeán ñeå daâng leã cuùng. Muïc ñích laø ñeå
tröø taø ñuoåi quyû, caàu xin ñöôïc tai qua hoïa khoûi.
Ñieàu chính
yeáu laø hoï choïn ngöôøi hoùa trang veõ maøy maët vaø cho
aên vaän coù hình thuø nhö ma vöông quyû döõ, ñöa ra
tröôùc ñaøn ngoài heät nhö ngöôøi ñoàng coát vaø
ñöôïc moät soá phuø thuûy ñoïc thaàn chuù.
Ngöôøi
ñoàng coát coù boä maët ñöôïc boâi veõ döõ tôïn kia
baát thaàn theùt leân roài nhaûy muùa lung tung tröôùc söï
traán aùp cuûa caùc phuø thuûy. Moät tieáng ñoàng hoà sau
ñoù laø giai ñoaïn "Phuùc Ñeán Quyû Ñi" –
ngöôøi ta baøy ra caùc thöùc aên goïi laø "Phuùc
Ñaäu" - moät loaïi laøm baèng "Tofu" ta goïi laø
ñaäu huõ raùn môõ hay daàu roài baøy ra nôi ñöôïc xem laø
trang troïng nhaát ñeå cuùng teá roài cuøng nhau lôùn tieáng
hoâ "Phuùc Ñeán Quyû Ñi", Hoï vöøa hoâ lôùn nhö
vaäy vöøa vöùt
caùc maûnh ñaäu raùn ñoù vaøo caùc goùc cuûa ngoâi mieáu.
Cuoái cuøng nhöõng ngöôøi ñeán döï leã "ñuoåi
quyû" chia nhau mang veà nhaø cuõng vöùt vaøo caùc xoù
nhaø töông töï nhö laøm nôi ñaøn thôø cuùng taïi mieáu.
Nghi leã naøy, ngöôi daân Nhaät Baûn tin laøõ xua ñöôïc ma
quaùi vaø moïi ngöôøi nhaän ñöôïc söï an laønh cuõng nhö
laøm aên thònh vöôïng.
Neáu baûo
quoác gia coù neàn vaên minh toái coå, thì ngöôøi ta ñaõ
nghó ngay ñeán daân toäc Tröng Hoa coù moät daân soá haøng
tæ ngöôøi naøy cuõng laém tuïc leä coå quaùi. Sau caùi Teát
Nguyeân Ñaùn, laïi lo toå chöùc aên moät caùi teát, goïi
laø Teát Maõ Toå. Teát naøy ñöôïc xem nhö laø truyeàn
thoáng, haøng naêm ñuùng vaøo ngaøy 23 thaùng Ba AÂm lòch,
caùc ngö daân ôû tænh Quaûng Ñoâng ven vuøng duyeân haûi
tænh Phuùc Kieán vaø ñaûo Ñaøi Loan ñeàu mang löôùi phôi
ngöng haún vieäc ra khôi haønh ngheà ñeå...cuøng nhau cuùng
kieán, vui chôi ngaøy "Teát Maõ Toå". Muïc ñích cuûa
ngaøy "Teát Maõ Toå" laø caàu xin thaàn bieån linh
thieâng phuø hoä cho boán muøa bieån an soùng laëng, vaø thu
ñöôïc nhieàu thuûy saûn.
Maõ Toå laø
teân cuûa moät vò thaàn baûo hoä cho ñôøi soáng vaø tính
meänh caùc ngö daân.. Nhaân daân Maâu töùc Phuùc Kieán,
Quaûng Ñoâng vaø Ñaøi Loan goïi Maõ Toå nghóa laø Thaàn Meï
coù nhieàu nôi coøn goïi laø Thieân Haäu hay Thieân Phi. Theo
truyeàn thuyeát , baø hoï Laâm teân laø Hieáu ngöôøi huyeän
Phuù Ñieån tænh Phuùc Kieán. Ngay töø thuôû beù thô, baø
ñaõ coù ñöùc tin Trôøi Phaät vaø bieát tröôùc ñöôïc
khi naøo coù gioù baõo treân bieån caû ñeå thoâng baùo cho
moïi ngöôøi khoâng ñöa thuyeàn chaøi ra khôi traùnh khoûi
moïi tai öông. Coù laàn cha vaø anh baø ra khôi, baø ñang
naèm nguû boãng giaät mình khoùc la aàm ó baûo laø cha cuøng
anh ñang bò gioù lôùn nhaän chìm thuyeàn. Caùc ngöôøi trong
vuøng voán tin baø laø coù thaàn öùng voäi ra khôi tieáp
cöùu. Quaû nhieân, cha vaø ngöôøi anh baø ñöôïc thoaùt
caûnh nguy nan trôû veà bình an voâ söï.
Daân caùc
vuøng naøy goïi baø laø Maõ Toå, nhöng veà sau ñöôïc
trieàu ñình saéc phong teân laø Thieân Haäu coøn goïi laø
Thaàn Phi. Coøn daân chuùng toân xöng baø laø Thaàn Bieån
töùc Haûi Thaàn laäp laäp mieáu ñeå thôø, goïi laø mieáu
Maõ Toå.
Luùc sinh
thôøi, baø coù loøng töø bi baùc aùi, chöõa beänh giuùp
ngöôøi. Baø qua ñôøi vaøo naêm 29 tuoåi. Theo truyeàn
thuyeát nhieàu laàn caùc ngö daân ra bieån ñaùnh caù nhìn
thaáy baø cöôõi maây daïo chôi ñaây ñoù. Ngoâi mieáu Maõ
Toå ôû My Chaâu ñöôïc döïng leân vaøo naêm thöù tö
ñôøi Toáng Thaùi Toâng. Baø maát vaøo naêm 897. Ñeán trieàu
Nguyeân laïi ñöôïc saéc phong laø "Thieân Phi Hoä
Quoác" Roài ñeán ñôøi Thanh Khang Hy gia phong "Thieân
Haäu Thaùnh Maãu", coù nhieàu nôi quen goïi laø baø
Thieân Haäu.
Hieän nay coù
ñeán haøng traêm trieäu ngöôøi thôø Maõ Toå, keå caû caùc
cö daân Ñaøi Loan, Hong Kong, AÙo Moân luoân caû Nhaät Baûn,
Taân Gia Ba, Maõ Lai cuõng ñeàu döïng mieáu thôø vaø cuùng
baùi linh ñình. Caùch ñaây hôn möôøi naêm, ñeå kyû nieäm
ngaøy baø qua ñôøi 1000 naêm,
taïi ñaûo My Chaâu daân chuùng söûa sang laïi ñeàn thôø
raát ñeïp ñeû. Töôïng hình cuûa baø ñaàu ñoäi muõ nhö
vöông mieän, coå ñeo chuoãi ngoïc , mình khoaùc aùo long
baøo, veû maët hieàn töø, sinh ñoäng nhö ngöôøi soáng
thaät.
Ngaøy Teá
Maõ Toå treân ñaûo My Chaâu ñuùng nhö caâu "ngöïa xe
nhö nöôùc" ngöôøi ñeán cuùng baùi ñoâng ñaûo, khoùi
höông nghi nguùt, ñeøn neán saùng tröng...Caùc baø cao nieân
ñeàu chaûi ñaàu theo kieåu baø Maõ Toå, cuõng coù maùi toùc
hôi baèng heät nhö pho töôïng. Hoï cuõng aên maëc raäp
khuoân aùo baø treân ñoû döôùi vieàn maøu ñen.
Caùc ngö
daân treân ñaûo cuõng chöng coä nhö chöng xe hoa haøng naêm
vaøo dòp gioã baø. Nhieàu chieác kieäu thaàn nguõ saéc
töôïng tröng cho boán phöông ñöôïc khieâng ñi khaép nôi
trong vuøng... vaø ñoát nhöõng traøng phaùo daøi, cuùng teá
ñuùng nhö tuïc leä coå truyeàn. Sau ñoù laø cuøng nhau tieäc
tuøng ñeå nhôù ngaøy baø qua ñôøi.
Ñinh
Vaên Ngoïc

