|
|
|
|
|
1001 CHUYEÄN XUAÂN
Vaøo nhöõng ngaøy tröôùc leã Giaùng Sinh, naêm naøo cuõng gaàn nhö vaäy, coù moät soá caâu göûi veà toøa soaïn, hoaëc veà caùc vaên thi höõu quen thuoäc nhôø chuyeån ñeán, hoaëc coù moät soá bò löu ñoïng chöa kòp phuùc ñaùp laïi, nhö caùc thö cuûa:
Neáu ñöôïc
raûnh roãi ngoài ñoïc laïi truyeän Kieàu thì vieäc ghi nhaän
coù bao nhieâu chöõ Xuaân khoâng phaûi laø ñieàu laøm ñau
ñaàu baèng nhöõng caâu xin nhaéc laïi chuyeän nhôù queân
khaùc. Neáu nhaéc laïi chæ moät soá caâu trong ñoù coù chöõ
Xuaân, thì toâi coù theå nhôù laïi moät ít caâu ñaïi ñeå
nhö: Nöûa chöøng Xuaân thoaét gaõy caønh thieân höông. Ñeâm Xuaân moät giaác mô maøng Nhöõng mình naøo bieát coù Xuaân laø gì Ngaøy Xuaân ñaõ deã maáy khi Ngaøy Xuaân laém luùc ñi veà vôùi Xuaân. Raïng ra göûi ñeán Xuaân ñöôøng Goái yeân ñaõ thaáy Xuaân döôøng tôùi nôi. Khoùa buoàng Xuaân ñeå ñôïi ngaøy Xuaân thu bieát ñaõ ñoåi thay maáy laàn... Tröôùc laàu Ngöng Bích khoùa Xuaân Chöõ tình ngaøy laïi theâm Xuaân moät ngaøy. Ngaøy Xuaân em haõy coøn daøi Caùt laàm ngoïc traéng thieät ñôøi Xuaân xanh Chöøng Xuaân tô lieãu coøn xanh Nöûa chöøng Xuaân thoaét gaõy caønh thieân höông. Ñeâm Xuaân moät giaác mô maøng Ñeâm Xuaân ai deã caàm loøng ñöôïc chaêng? Ñaïi khaùi toâi chæ nhôù maáy caâu nhö vaäy vaø gheùp laïi theo vaàn göûi ñeán baø chò ñoïc cho vui trong ba ngaøy Teát Nhaát.
Toâi cuõng chaúng bieát nöõa. Coù ngöôøi baûo laø do tieáng Phaùp "reùparation" coù nghóa coâng vieäc söûa chöõa... Neáu do tieáng reùparation thì phaùt aâm ñaâu coù gioáng vôùi chöõ Ba Son ñaâu? Coøn neáu baûo theo quyeån Promenades dans Saigon maø taùc giaû laø baø Hilda Amold noùi veà caùi uï taøu "bassin de radoub" thì ñaâu coù lieân quan gì vôùi töø Ba Son? Thuù thaät ñeán nay cuõng chaúng ai coù theå ai bieát ñích xaùc ñöôïc veà caùi töø naøy. Toâi seõ trôû laïi veà töø Ba Son trong moät dòp khaùc neáu toâi tìm hoûi ñöôïc caùc ngöôøi khaùc. Chuùc oâng moät Naêm Môùi khang an.
Baøi Baïc Taàn hoaøi cuûa nhaø thô Ñoã Muïc ñôøi Ñöôøng nhö sau: Yeân lung haøn thuûy, nguyeät lung sa, Daï baïc Taàn hoaøi caän töûu gia Thöông nöõ baát tri vöông quoác haän Caùch giang do xöôùng "Haäu ñình hoa". Nhaø thô TCHYA ÑAÙI ÑÖÙC TUAÁN ngaøy xöa ñaõ chuyeån dòch nhö sau: "Khoùi in nöôùc, caùt traêng soi Gheù keà beán röôïu Taàn hoaøi ñeâm khuya. Gaùi buoân queân nhuïc sôn haø Caùch soâng haùt maõi khuùc ca Haäu ñình.
Vöông Chieâu Quaân laø Thieàn Vu haäu Hoâ Haøn Taø. Baø hoï Vöông teân Töôøng, queâ quaùn Tyû Quy, tænh Hoà Baéc. Baø xuaát thaân töø moät gia ñình ôû noâng thoân bình thöôøng. Naêm ñaàu Haùn Nguyeân Ñeá baø ñöôïc tuyeån vaøo cung. Thôøi Haùn Nguyeân Ñeá coù raát nhieàu phi taàn. Nhaø Vua muoán deã beà choïn löïa ngöôøi ñeïp trong soá phi taàn beøn xuoáng chieáu cho Mao Dieân Thoï veõ soá cung nöõ naøy gheùp laïi thaønh taäp ñeå deã beà choïn löïa. Thöøa dòp Mao Dieân Thoï tìm caùch caáu keát vôùi hoaïn quan laøm tieàn caùc cung nöõ maø soá löôïng leân ñeán caû haøng vaïn ngöôøi. Phi taàn cung nöõ naøo coù tieàn nhieàu thì veõ ñeïp hôn leân, coøn khoâng tieàn thì bò hoï Mao veõ xaáu xí vaø töø ñoù nhaø Vua ñöa vaøo laõnh cung ñeå soáng nôi choã laïnh leõo naøy suoát caû cuoäc ñôøi. Thieàn Vu Hoà Haøn Taø ôû nöôùc Hung Noâ ñeán Tröôøng An chaàu Haùn Nguyeân Ñeá ñeå baøn veà an ninh bieân giôùi. Dòp naøy ñeå caàu thaân haàu mong bôø coõi khoâng sôï bò xaâm löôïc nöõa, Nguyeân Ñeá beøn môû tieäc chieâu ñaõi, ñoàng thôøi mang Vöông Töôøng - naøng cung nöõ vì khoâng tieàn ñuùt loùt - bò Mao Dieân Thoï veõ dung maïo xaáu xí – gaû cho Hung Noâ. Giöõa buoåi tieäc Vöông Töôøng xuaát hieän trong trang phuïc loäng laãy, veû ñeïp cöïc kyø xinh xaén hôn taát caû caùc cung phi myõ nöõ, khieán chaúng nhöõng vua Hung Noâ söõng sôø maø luoân caû... chuû cuûa ñoùa hoa xinh ñeïp kia cuõng hoa caû maét, Nguyeân Ñeá toû ra voâ cuøng hoái haän, nhöng khoâng coøn kòp nöõa. Veà ñeán Hung Noâ, ñöôïc phong laø Ninh Hoà Yeân Thò" yù noùi vua Hung Noâ laáy gaùi Haùn laøm ngöôøi cuøng chung chaên goái. Thôøi gian khoâng bao laâu Chieâu Quaân sinh con trai teân laø Y Ñoà Trí Taø Sö. Khi Hoà Haøn Taø cheát, theo taäp tuïc cuûa Hung Noâ, Chieâu Quaân ñöôïc mang gaû cho con ngöôøi vôï tröôùc cuûa Hoà haøn Taø laø Thieàn Vu Phuïc Chu Luõy, sinh ñöôïc hai gaùi. Ñeán khi Chieâu Quaân cheát choân ôû ñaát Hung Noâ, nay laø Noäi Moâng thuoäc Trung Hoa. Baø ñöôïc tieáng laø ngöôøi coù coâng laøm gaïch noái giöõa hai daân toäc Haùn Hung ñöôïc hoøa hieáu vôùi nhau suoát caû 50 naêm tröôøng. Baøi thô maø cuï hoûi laø cuûa moät thi nhaân ñôøi Nguyeân teân laø Trieäu Giôùi vieát trong "Ñeà Chieâu Quaân ñoà"nhö sau: Ngoïc trôï ñeà hoàng bieät Haùn kinh, Thieân kim haøm tieáu nghó tröôøng thaønh. Baøng nhaân maïc nhaï yeân chi saáu, Do thaéng Phieân Dao thieân vaïn binh".
Baøi thô naøy cuûa Tröông Keá, nhieàu ngöôøi bieát ñeán. Tröông Keá töï YÙ Toân, ñaát Töông Chaâu, oâng noåi tieáng nhôø baøi thô naøy, nhö sau: Nguyeät laïc oâ ñeà söông maõn thieân Giang phong ngö hoûa ñoái saàu mieân. Coâ toâ thaønh ngoaïi Haøn San töï, Daï baùn chung thanh ñaùo khaùch thuyeàn.
Nhaø thô Taûn Ñaø dòch: Traêng taø, tieáng quaï keâu söông, Löûa chaøy,caây beán,saàu vöông giaác hoà. Thuyeàn ai ñaäu beán Coâ Toâ, Nöûa ñeâm nghe tieáng chuoâng chuøa Haøn San.
1. Ñoù laø caâu: "Laõo Vöông maïi qua,töï maïi töï khoa" Coù nghóa: Laõo Vöông baùn döa,vöøa baùn vöøa khoe. Tuïc ngöõ ta coù caâu: "Meï haùt con khen, ai chen voâ loït". 2. Ñuùng nhö vaäy. Trung Hoa cuõng coù caâu cuøng moät yù nghóa nhö sau: "Laïn haø moâ töôûng ngaät thieân nga nhuïc" Coù nghóa: Con coùc mô thòt thieân nga. Ta cuõng coù caâu: "Ngöôøi thì khoâng ñaùng ñoàng chì Ba hoàn baûy vía ñoøi ñi voõng ñaøo Con coùc naèm neùp bôø ao Laêm le laïi muoán ñôùp sao treân trôøi.
Thuyeân giaû sôû dó taïi ngö, ñaéc ngö nhi vong thuyeân. Ñeà giaû sôû dó taïi thoá, ñaéc thoá nhi vong ñeà. Ngoân giaû sôû dó taïi yù, ñaéc yù nhi vong ngoân. Ngoâ an ñaéc thuû vong ngoân chi, nhôn nhi döõ chi ngoân tai. Baøi naøy coù nghóa: Coù nôm laø vì caù, maø ñaëng caù thì queân nôm. Coù doø laø vì thoû, coù lôøi laø vì yù, Ñaëng yù haõy queân lôøi. Ta sao tìm ñaëng ngöôøi bieát queân lôøi, ngoõ haàu cuøng nhau baøn luaän.
|
