Trong luùc baø Maõ ñeán aám nöôùc pha saün ñaët ôû beáp roùt vaøo baùt thì chuù Hoà ngoài phì phaø ñieáu thuoác to töôùng quaán baèng laù baép khoâ beân ngoaøi, khoùi thuoác toûa lan ra khaép caû gian nhaø beáp.Chuù Hoà laø ngöôøi haøng xoùm toát buïng. Chuù raát nhieät tình veà chuyeän giuùp ñôû thieân haï baát cöù vieäc gì moät khi ñaõ nhôø ñeán chuù. AÁy vaäy maø chuù laïi löôøi coâng vieäc nhaø. Do ñoù thím Hoà thöôøng phieàn traùch, cho chuù laø haïng ngöôøi chaúng ñöôïc tích söï gì, chæ lo chuyeän bao ñoàng töù giaùi cho thieân haï. Chuù ñöôïc oâng baø Maõ nhôø laøm mai moái hoûi con gaùi hoï Baønh cho con trai mình. Vôùi chuù Hoà thì ñaây laø ñaùm quan troïng nhaát vì hai gia ñình xöùng suoâi xöùng gia, moân ñaêng hoä ñoái!

_ Chöù sao! beân taùm laïng, beân nöûa caân!- chuù Hoà nghó buïng nhö vaäy.

Baø Maõ vöøa böng baùt nöôùc traø leân trao cho chuù vöøa noùi:

_ Thaèng Quoác Trung nhaø toâi ñaõ veà roài ñaáy.

Chöa kòp thoåi môù boït nöôùc traø sang moät beân ñeå uoáng, chuù Hoà giöông troøn xoe maét leân nhìn baø Maõ toû veû ngaïc nhieân:

_ Thaät aø? Chaùu noù veà vaäy maø em coù hay bieát gì ñaâu? Theá maø hoâm nay ñeán ñaây ñònh thöa vôùi chò ñi leân huyeän ñaùnh caùi giaây theùp gioù goï chaùu noù veà ñeå hoï xem maét muõi moät chuùt!

Chuù vöøa noùi vöøa ñaûo maét nhìn quanh nhaø hoûi:

_ Theá Quoác Trung ñaâu roài chò?

Baø Maõ cöôøi ra veû haû heâ:

_ Trong phoøng ba noù.

Roài baø sôï chuù Hoà laàn löïa ôû laïi quaáy raày maát thì giôø neân cöôøi giaû laû:

_ Thoâi, haõy ñeå hai cha con huù hí vôùi nhau cho phæ tình mong nhôù...

Baø Maõ vöøa noùi vöøa cöôøi ngaët ngheõo. Thaät ra ngay trong giôø phuùt naøy baø cuõng muoán ôû beân caïnh con ñeå ñöôïc nhìn thaät laâu maët maøy hình daïng con trai mình cho thoûa loøng ñeâm troâng ngaøy ñôïi. Chuù Hoà cuõng vui laây ra maët. Theo chuù nghó nhaø oâng baø Maõ phaûi caàn coù daâu con sôùm ñeå phuï giuùp troâng nom vieäc nhaø cöûa. Quoác Trung ñi hoïc laøm gì cho nhieàu? Roát cuoäc roài cuõng voâ ích thoâi. Theo chuù thì chæ caàn hoïc ñaïi khaùi thuoäc loøng ba caùi baûng "cöûu chöông"laø ñuû. Cöûu chöông thì chuù cuõng bieát chuùt ít nhö "cöûu cöûu baùt nhöùt, baùt cöûu thaát nhì, thaát cöûu luïc tam" gì gì ñoù. Coøn hoïc caùch boû baøn toaùn, thì ñaïi ñeå thuoäc maáy caâu "nhì nhaát thieâm taát nguõ, phuøng nhì taán nhaát, tam nhöùt tam thaäp nhöùt, phuøng nhöùt taán tam"..ñuùng theo caùi coâng thöùc nhö vaäy laø vò chi ñöôïc roài. Baáy nhieâu ñoù cuõng thöøa söùc ghi soå saùch, tính nôï naàn. Mình nhaø queâ nhaø muøa hoïc haønh chi cho laém?!

Trong luùc chuù mieân man suy nghó veà vieäc hoïc haønh ba caùi chöõ cuûa thaùnh hieàn, thì baø Maõ cuõng cuøng moät yù nghó nhö vaäy. Theo baø neáu hoïc haønh khoâng ra laøm quan ñöôïc thì veà nhaø giuùp cha giuùp meï maø cai quaûn nhaø cöûa ruoäng vöôøn, cöôùi vôï ñeû con ñeå noái doõi toâng ñöôøng...coù phaûi hôn khoâng?

Nghó ñeán ñaây baø leân tieáng hoûi:

_ Phaûi khoâng chuù Hoà? Nhö chuù chaúng haïn, chuù coù hoïc haønh chöõ nghóa gì bao laêm ñaâu maø vaãn lo ñöôïc vieäc cho thieân haï! Chuyeän naøo laøm ñoái vôùi chuù cuõng thaønh coâng. Khoâng phaûi aø?

Baø Maõ noùi ñuùng. Tuy chuù khoâng daùm baûo laø mình laøm thaønh coâng ñöôïc taát caû, nhöng ít nhaát möôøi ñaùm nhôø vaû ñeán chuù thì cuõng ñöôïc saùu ñaùm. Töù luïc maø! Töù luïc thì cuõng ñuû ñeå cho moïi ngöôøi tin töôûng ñöôïc roài. Ñaâu caàn phaûi chöõ nghóa cho ñaày ruoät ñaày loøng? Chöõ nghóa hoïc cho nhieàu ñeå maø laøm oâng thaùnh haû? Laøm oâng thaùnh thì cuõng ñaõ coù oâng thaùnh ñaët ra chöõ nghóa xöa nay roài. Caàn gì phaûi ñôïi Quoác Trung leân kinh thaønh hoïc ñoã ñaït thaønh taøi ñeå veà laøng laøm oâng Thaùnh Soáng ñaâu?

Nghó ñeán ñaây oâng Hoà ñoät nhieân hoûi baø Maõ:

_ Coù phaûi theá khoâng chò?

Baø Maõ bò hoûi baát thaàn chaúng hieåu aát giaùp gì, song cuõng phaûi gaät ñaàu ñaùp böøa cho qua chuyeän:

_ ÖØ, thì vaäy chöù sao?!

Chuù Hoà ñöôïc baø Maõ khen taëng lieàn voã ñuøi ñaùnh ñeùt moät caùi roài quay laïi chung quanh caâu chuyeän laøm mai dong cuûa mình:

_ Theá thì hay quaù! Roõ raøng laø oâng Tô baø Nguyeät saép ñaët tröôùc roài. Vaäy thì vieäc taùc hôïp vôï choàng cho caùc chaùu chaéc chaén theá naøo cuõng thaønh coâng chò Maõ aø!

Baø Maõ noùi nònh ñeå cho ñöôïc vieäc:

_ Thaønh coâng hay khoâng cuõng chæ troâng nhôø vaøo moät tay chuù thoâi.

_ Chò noùi quaù lôøi. Giuùp cho chaùu noù neân vôï neân choàng laø ñuû roài.

Ñaâu coù gì laø khoù nhoïc?

Noùi ñeán ñaây chuù Hoà ñöùng daäy cöôøi noùi ra veû ñaéc chí laém:

_Chò ñöøng baøy veõ ôn vôùi nghóa em khoâng nhaän ñaàu heo ñaâu! Em xin pheùp kieáu töø. Coù gì ñeâm nay cuõng seõ baùo tin cho baø chò bieát ngay.

Baø Maõ cuõng voäi ñöùng leân. Tay traùi baø khuynh ngöôïc laïi phía sau ñaäp ñaäp vaøi caùi vaøo ngay beân döôùi cuoái löng mình, ñaùp lôøi chuù Hoà:

_ Khoâng daùm! ñeå saùng mai toâi baûo chaùu sang vieáng thaêm chuù thím.

Baø Maõ vöøa noùi vöøa tieãn chaân chuù Hoà ra taän coång ngoaøi, chaép hai baøn tay ñaët ngay giöõa ngöïc vaùi chaøo toû veû cung kính. Ñôïi chuù Hoà ñi khuaát môùi quaøy quaõ vaøo nhaø. Baø vöøa ñeán tröôùc cöûa phoøng thì cuõng ñuùng vaøo luùc oâng Maõ ñang hoån heån thôû, raày maéng con:

_ Con naêm nay ñaõ lôùn khoân roài, leõ naøo laïi khoâng laáy vôï? Nhö con ñaõ nhìn thaáy caûnh quaïnh hiu cuûa nhaø mình. Ba thì beänh hoaïn naèm lieät giöôøng, lieät chieáu. Maù con thì tuoåi taùc ñaõ giaø laïi luoân luoân ñau yeáu. Vieäc nhaø neáu khoâng troâng caäy vaøo tay con thì coøn troâng vaøo ai nöõa? Huoáng hoà laø con gaùi nhaø ngöôøi ta gioûi dang thoâng minh hôn ngöôøi. Nhö vaäy maø coøn choái töø thì hoûi coøn coù ai xöùng ñaùng loït vaøo maét con nöõa? Ba ñaâu coù baét buoäc con phaûi ñi laáy moät con chaèn tinh hay thöù gaùi döõ daèn nhö con sö töû caùi, maø con cöù moät khoâng hai khoâng? Hay laø taïi tænh thaønh chöõ hieáu khoâng coøn nöõa?! Coù phaûi vaäy khoâng Quoác Trung, noùi cho ba bieát?!

Quoác Trung im laëng ngoài. Chaøng queân khuaáy luoân lôøi caên daën cuûa Thuïy Quyeân vaãn giöõ caùi thoùi quen duøng lai aùo lau moà hoâi traùn ñang vaõ ra nhoû töøng gioït.

_ Thöa ba, con khoâng daùm noùi laø khoâng laáy vôï maø chæ xin ba cho con theâm vaøi ba naêm nöõa. Bôûi vì...

_ Bôûi vì theá naøo?

_ Con muoán ñöôïc tieáp tuïc hoïc...

OÂng Maõ toû veû ngaïc nhieân haù hoác moàm nhìn con.

_ Hoïc? Hoïc caùi gì nöõa?Con baûo vôùi ba laø ñaõ toát nghieäp roài kia maø?

_ Daï! Thaät ra thì ñaõ toát nghieäp roài, song ñoù môùi chæ laø baäc Trung hoïc...Con muoán theo leân baäc Ñaïi hoïc...

_ Ñaïi hoïc? - OÂng Maõ daèn maïnh hai tieáng "ñaïi hoïc", nhöng roài khoâng bieát nghó sao laïi xuoáng gioïng hoøa dòu doã daønh con:

_ Thoâi con aø! Hoïc theá cuõng ñuû roài. Con giaät ñöôïc maûnh baèng Trung hoïc laø ba maù cuõng maõn nguyeän laém roài.Mình ôû choán queâ muøa hoïc nhieàu cho laém cuõng chaúng ích lôïi gì! ÔÛ nôi naøy ngöôøi ta mang giaï ra ñong thoùc, chöù coù ai mang giaï ra ñong chöõ nghóa bao giôø?! Thaät con veà cuõng ñuùng luùc, ba coøn ñöôïc chuùt hôi thôû daïy doã con veà ngheà quaûn thuû vieäc ruoäng ñaát. Neáu khoâng thì cuõng chaúng bieát phaûi laøm sao ñöôïc nöõa? Ba seõ giao heát gia taøi ñieàn saûn naøy cho con, cöôùi vôï cho con. Sau khi con yeân beà gia thaát duø ba coù nhaém maét cuõng vui loøng nôi chín suoái.

Nghe cha noùi, Quoác Trung ngheïn ngaøo. Chaøng chaúng bieát phaûi aên noùi ra laøm sao nöõa. Thöïc teá tröôùc maét, cha thì beänh hoaïn trieàn mieân, meï thì giaø nua oám yeáu laøm sao maø ñaønh loøng röùt boû ra ñi? Neáu vaäy thì vaán ñeà keát hoân cha meï mình ñöa ra khoâng coù lyù do gì töø choái. Nhöng coù ñieàu bieát keát hoân vôùi ai ñaây? Thuïy Quyeân hay con gaùi hoï Baønh? Trong hai ngöôøi, Quoác Trung phaûi choïn moät. Vôùi chaøng, taát nhieân laø choïn Thuïy Quyeân roài. Vaán ñeà laøm cho Quoác Trung baên khoaên lieäu laøm theá naøo khuaát phuïc cho ñöôïc ñeå naøng chòu veà chung soáng vôùi mình taïi nôi quanh naêm buøn laày nöôùc ñoïng theá naøy! Ñoù laø vaán ñeà nan thaùc. Giaù nhö mình khoâng phaûi laø con moät thì ñaâu phaûi laâm caûnh eùo le naøy? Anh hay em mình seõ thay theá gaùnh vaùc vieäc gia ñình, coøn chaøng thì cöù tieáp tuïc theo leân baäc Ñaïi hoïc...

Quoác Trung caén chaët vaønh moâi cuûa mình maø loøng chua xoùt. Xöa nay, ngöôøi ñôøi voán thöôøng ao öôùc caùi dieãm phuùc cuûa nhöõng ngöôøi con moät trong gia ñình giaøu coù. Hoï ñaâu coù bieát noãi khoå taâm cuûa chaøng trong hoaøn caûnh hieän taïi, phaûi giaûi quyeát laøm sao?

Theá laø chaøng phaûi coù traùch nhieäm phuïng döôõng cha meï. Ñaõ khoâng döùt boû ra ñi thì cuõng chaúng theå naøo thöïc hieän ñöôïc hoaøi baûo rieâng tö mình ñöôïc. Chaøng caûm thaáy tim mình nhoùi leân. Moät noãi buoàn laâng nheï vaøo taâm hoàn. Ngoâi tröôøng Ñaïi hoïc kia roài ñaây chaúng bao giôø chaøng ñöôïc böôùc chaân ñeán. Ñôøi soáng voâ tö döôùi maùi hoïc ñöôøng töø nay khoâng coøn nöõa. Hình aûnh Thuïy Quyeân laïi chaäp chôøn hieän leân tröôùc maét...

_ Thuïy Quyeân ôi! laøm sao ta queân ñöôïc?

Ñang lieân mieân suy nghó, thì coù tieáng oâng Maõ:

_ Con muoán hoïc theâm chaúng coù gì khoù khaên caû. Haõy ñôïi cöôùi vôï sinh con caùi ñaõ, roài giao vieäc nhaø laïi cho vôï con noù troâng nom...

_ Thöa ba, vieäc hoân nhaân haõy gaùc laïi ñôïi tính sau coù ñöôïc khoâng?

Sôï hai cha con tranh luaän raát coù theå laøm maát vui caûnh gia ñình vöøa môùi sum hôïp, baø Maõ voäi böôùc vaøo leân tieáng:

_ Naøy! Ba thaèng Quoác Trung aø! con noù môùi ñi veà haõy ñeå cho noù ñi thaêm chôi ñaây ñoù . Vieäc vôï con cuõng chaúng voäi gì. Con gaùi - ñaøng kia coù chaám ñöôïc thaèng Quoác Trung nhaø mình khoâng vaãn coøn chöa roõ. Haõy ñôïi thöû xem...

_ Höøm! noù maø cheâ bai thaèng Quoác Trung nhaø mình aø?! Neáu vaäy ñeå thöû xem hoï chaám ñöôïc ñaùm naøo khaù hôn khoâng?

Roài oâng quay laïi nhìn con kheõ gaät ñaàu coù veû haõnh dieän. Tuy khoâng noùi ra song cuõng ñuû thaáy laø oâng muoán noùi con trai mình vöøa ñeïp trai, vöøa hoïc gioûi, thöû hoûi trong laøng naøy coøn ñaùm naøo hôn ñaùm hoï Maõ naøy?

_ Theá cuõng ñöôïc. Maù con noùi ñuùng. Con neân ñi thaêm baø con choøm xoùm. Luùc con coøn chöa veà nhaø, ai cuõng hoûi han con.

Quoác Trung laëng leõ naém tay cha mình sieát nheï roài böôùc ra khoûi phoøng cha naèm. Nhöng vöøa böôùc ra chöa khoûi cöûa phoøng chaøng boãng nghe cha noùi vôùi meï mình:

_ Maù noù neân ñöa con noù ñi thì hôn. Nhôù veà sôùm sôùm vôùi toâi nha!

_ Yeân chí naèm nguû ñi. Toâi seõ ñöa con veà ngay giao traû laïi cho oâng phæ tình thuû thæ vôùi nhau.

OÂng Maõ meáu maùo cöôøi. Hai haøm raêng oâng ruïng caû, chæ coøn laïi moät caùi raêng nanh duy nhaát vì loûng goác, bò thoøng xuoáng loøi ra beân ngoaøi. Ñaây laø laàn ñaàu tieân nuï cöôøi heù loä treân vaønh moâi heùo haét keå töø ngaøy oâng naèm treân giöôøng beänh.