Đại Chúng số 83 - phát hành ngày 1/10/2001

Duramax

Giới Thiệu
Sách Mới


KHOA HỌC VÀ Y KHOA

Hữu học sinh họ Vương

1.- World Trade Center va World Financial Center:

Chúng ta đã biết qua tin tức báo chí, TV tràn ngập chuyện kinh hoàng về người chết do bọn khũng bố sát nhân gây ra. Phần này chúng ta tạm ngưng nói về chuyện đau thương đó mà chuyên về kỹ thuật kiến trúc của những nhà chọc trời cao ốc này.

Hoakỳ là nước đầu tiên trên thế giới về kỹ thuật và khoa học. Ho, đầu tiên, xây cầu treo dài nhất thế giới là Golden Gate Bridge tại San Francisco, California. Họ, đầu tiên, dựng nên tòa chọc trời cao nhất thế giới là Empire State Building tại Manhattan, hay là New York City... Rồi sau đó các quốc gia đàn em lần lượt bắt chước, như Nhật, Pháp, Malaysia...

Trước khi nói đến World Trade Center Building tại New York City, chúng ta giở lại trang sách cũ nói về nhà chọc trời cao nhất thế giới ngày xưa. Đó là Empire State Building.

Empire State Building nằm trên con đường Fifth Avenue, giữa đường 33 và đường 34.

Nó xây bởi Đại công ty tên là Shreve, Lamb và Harmon. Xây năm 1930.

Gồm 102 tầng lầu. Là văn phòng cao ốc dành cho thương mãi... có khoảng 25 ngàn thân chủ (tenants). Có 65 thang máy hoạt động ngày đêm.

Vào ngày trời trong trên tầng cao nhất, tầm nhìn xa đến 320 km (có nghĩa từ Saigon có thể nhìn đến khoảng thành phố NhaTrang trở lại). Dưới hầm sâu có đến 6 tầng dành chỗ đậu xe cho thân chủ hay khách thăm viếng. Thang máy chạy rất lẹ, lên đến lầu 50 trong vòng chưa đầy 3 phút hơn.

World Financial Center nằm sát ván với World Trade Center.

World Financial Center cao 51 tầng lầu (739ft / 225m). Kiến trúc sư: Cesar Pelli. Do hãng thầu xây cất Olympia và York.

World Trade Center Building. Cao 111 tầng, nhưng tầng thứ 111 người ta đựng đối trọng, máy móc cho thang máy vv..vv... Nên thật sự chỉ xử dụng đến tầng 110 mà thôi.

Do kiến trúc sư người Nhật: Minoru Yamasaki. Ông được chọn trong số 25 kiến trúc sư nổi danh nhất thế giới. Vì ông có thừa tài sức xây building cho Tokyo chịu được sự động đất cao nhất, có thể 7.5 Ritcher Scale mà không sợ sập (Với con số này phải chứng minh bằng toán học cho ban Giám Khảo Công Trình này).

Gồm 12 triệu square feet trên 16 acres. Nó được nối với hệ thống dường xe điện ngầm, subways và xe lửa... chạy dưới 8 tầng hầm sâu dùng đậu xe hơi cho khách hàng.

Kiến trúc sư Nhật Yamasaki sau khi nghiên cứu kỷ đến 90 đồ án của mình, ông chọn đồ án gồm2 buildings cất sát gần đó. Gọi là Twin Towers. Lúc đó là cao nhất thế giới (1973). Yamasaki tính toán vật liệu như sườn sắt, nhôm, kính dầy chắn bão tố trên độ cao... ông ước lượng số tiền lên đến $500 triệu USD. Một số tiền quá to thời bấy giờ.

Ông dùng kỹ thuật mới tìm ra do công ty xây cất gọi là I.B.M Building ở Saettle. Với 208 foot rộng đối mặt nên dùng thép, với cột dầy 39 inch ở trung tâm làm trung tâm xương sống cho Building. Cột xương sống này dùng giảm chấn động rung của cao ốc khi bão tố thổi đến. Bình thường ngày đêm, building này vẫn chịu sức gió mà làm nghiêng qua lại rất nhẹ độ chừng vài phần trăm góc độ. Nếu không tính con toán này thì building dùng trên 30 năm sẽ bị bệnh gọi là "fatigue" (khó dịch nghĩa là hết dẻo sẽ trở nên dòn rồi nứt)

Rồi dùng vật liệu quanh rất nhẹ như nhôm chẳng hạn để giảm bớt sức nặng kinh khủng vô biên của tòa cao ốc này. Mỗi tầng lầu có chỗ trống đến 40,000 square feet làm văn phòng. (ví dụ một tiệm cho thuê video của người Việt loại trung bình khoảng 1000 square feet)

Tất cả đều nằm trọn trong con toán của nhóm kỹ sư dưới quyền Manora Yanasaki. Nhưng một vấn đề rất phức tạp mà ông phải đương đầu là vận tốc thang máy. Lúc đó chưa có một building nào cao nhất như vậy để mà ông tham khảo ý kiến. Nghĩa là ông là người đầu tiên trên thế giới phải một mình làm toán về vận tốc chạy của thang máy. Chạy quá nhanh thì không khó, nhưng một ngày lên xuống hàng ngàn lần với vận tốc cọ sát như vậy... thì thang máy sẽ nóng như lò lửa... hành khách bị cháy xém hết áo quần... rồi dây cables kéo lên xuống sẽ đứt ngang vì quá nóng. Đây là bài toán rất khó... Còn nếu thang máy cho chạy chậm để giảm bớt sức nóng thì quá dễ... ai làm cũng được... nghĩa là bạn ở tầng lầu thứ 110 thì từ đất lên văn phòng bạn, lên đến nơi thì người ta đi ăn cơm trưa rồi. Như vậy ai dám mướn tầng lầu càng cao đó? Nếu dùng 4 thang máy cho 4 góc thì vô cùng bất tiện, không một cuộn cables nào đủ chứa ròng rọc hết, dây quá dài sẽ rồi ngược, ngày kia, tiền sửa thang máy sẽ ngốn hết tiền lời cho thuê tiệm trên World Trade Center Building này.

Đến đây mới thấy thiên tài của Yamasaki (có như vậy ông mới đậu vào chung kết trong 25 thiên tài kiến trúc sư khắp thế giới vào dự thi)

Ông cho làm 4 thang máy chạy với vận tốc cực nhanh, chạy đến tầng lầu 41 rồi ngừng lại.

Từ lầu 42 đến lầu 73 thì có loại thang máy chạy hơi chậm hơn. Những tầng lầu này, ông dành cho những văn phòng không cần gấp, như tiệm liquor, nước ngọt hay tiệm ăn hay super market loại nhỏ... Nhưng những tầng này ông cho đạt khá nhiều thang máy để hành khách khỏi chờ đợi lâu đến phiên mình. Từ lầu 73 đến lầu 110 thì trở lại 4 tháng máy chạy cực nhanh. Với thiên tài như vậy, ông tiết kiệm được dây cables cho ròng rọc cuốn dây thang, rồi tiết kiệm được máy móc chạy thang máy (elevators).

Building của Yamasaki nghĩa là World Trade Center theo ông ghi ra: "Khi bạn lên đến bất kỳ tầng lầu nào của Building này, với sự kiến trúc tươi mát, khách hàng sẽ không cảm thấy lo lắng về độ cao. Nghĩa là khách hàng vẫn cảm thấy thoải mái như ở khách sạn với 3 hay 4 tầng lầu mà thôi. Có hệ thống Hotel cho khách hàng nghỉ vài hôm chờ tàu về xứ, hệ thống hotel này có đến 250 room hotel có house shop, có house swimming pools...

Có house dùng trưng bày tranh ảnh, có house dùng nghe nhạc hòa tấu loại thính phòng.

Càng lên cao thì Yamasaki cho máy điều hòa không khí thêm chút áp suất, để khách hàng ở trên này đừng thấy hụt chân vì thiếu áp suất không khí nén của mặt biển. Thêm chút oxygen vào không khí này để khách hàng mướn lâu năm đừng có da mặt quá đỏ hồng như những thiếu nữ ở cao độ như Đalạt vậy. Vào nơi đây bạn sẽ thấy ấm cúng, hết cảm giác sợ... gió bay lên Thiên đàng. Thảm, ghế ngồi, vách tường tất cả đều tạo sinh khí như trong một Thiền Đường Zen tại Kyoto vậy. Nhiều nơi ông cho trồng những cây xanh lá to, để khách hàng khỏi nhớ đến cây cối dưới đường phố... ông ghi lại nguyên văn như sau: “...because of its importance, become a living representation of man’s belief in humanity, his need for individual dignity, his belief in the cooperation of men, and through this cooperation his ability to find greateness”... Câu văn kết luận trong dự án trình Hội Đồng Khoa Thành Phố New York muốn tìm một kiến trúc sư xây một tòa nhà chọc trời cao nhất thế giới... Câu kết luận này đã được Hội Đồng vỗ tay tán thưởng đến ông. Rồi 3 tháng sau dự án này bay sang Tokyo, đến căn nhà rất đẹp, có ao nuôi cá Koi, có nhiều cây tùng uốn nhỏ nơi sân vườn... Đó là nhà kiến trúc sư tài ba nhất thế giới thời bấy giờ. Architect: Minoru Yamasaki. 24 giờ sau ông từ giả gia đình mà qua New York sống suốt 7 năm xây dựng tòa cao ốc vĩ đại nhất thời bấy giờ.

World Trade Center xây từ 1970 đến 1977 thì xong... Và bị demolished (xụp đổ tan hoang vào ngày September, 11 năm 2001 lúc 10:07 AM giờ New York). Nghe tin này Yamasaki khóc sưng mắt. Nay ông về hưu.

Chi phí xây cất: $700 triệu USD.

Ghi tắt thảm cảnh như sau: Tại New York

1.- Thứ Ba (Sept 11, 2001),lúc 8:45 am, một chiếc phi cơ dân sự Boeing 767 đâm sầm vào Building World Trade Center số 1 (Tower North), phần trên đầu building. Lửa khói bốc lên mù mịt. Đến 10:30 am thì xụm hết tất cả xuống đất.

Lúc 9:03 am, một chiếc phi cơ dân sự Boeing 767 dâm sầm vào Building World Trade Center số 2 (Tower South), ngang phần giữa building. Lửa đỏ bốc ngùn ngụt. đến 10:07 am thì tất cả building này xum hết tất cả xuống đất.

Kế bên là World Trade Center số 7, gồm 47 tầng lầu (xây năm 1987) bốc lửa đến 3 giờ chiều thì xụm luôn.

Ngày thứ Tư (Sept 12, 2001) World Trade Center số 6, The Custom House (Ty Hải Quan / Quan Thuế), rồi World Trade Center số 3, và Hotel 22 tầng lầu. World Trade Center số 4 và số 5, và Plaza Building, Liberty Plaza (gồm 54 lầu)... quanh đó bốc lửa có thể xụm luôn.

Như vậy với 2 phi cơ dân sự loại Boeing 767 (chở tối đa 200 hành khách) đánh vào Building World Trade Center số 1 và số 2 làm hư hại hoàn toàn những building láng giềng kế bên đó.

Sơ đồ bên trong Building World Trade Center # 1 (North) vắn tắt như sau:

AIG Insurance Company ...... tầng 53

American Bureau of Shipping ....... tầng 91

Asahi Bank .................. tầng 60

AT&T ............................tầng 51

Baltic Oil Corp ............. Tầng 78

Bank of Taiwan ............ tầng 54

California Bank .......... tầng 16

Chang Hwa Bank ......... tầng 32

Channel 11 ................... tầng 110

Channel 2 ..................... tầng 109

So sánh với nhau:

Tháp Eiffel cao (Paris) ... .... 986 feet

Empire State Building cao (New York) ........ 1050 feet

World Trade Buildinh cao (New York) .......... 1353 feet

 

2.- Bệnh Chứng Huntington’s Disease.

Trước khi nhập đề bệnh của Huntington này, chúng ta đi một vòng hơi xa nói về một người giàu nhất nhì California này.

Hungtington giàu từ đường rầy xe lửa mà ra. Lúc đó California thiếu tiền trầm trọng vì tiểu bang mới lập cách đây không lâu. Ngân sách không tiền nên ông và nhóm tài phiệt đề nghị cùng chánh phủ California là sẽ làm đường rày xe lửa cho không cho chánh phủ. Bù lại từ đường xe lửa cách ra 30 feet là của nhóm ông sở hữu. Cali đồng ý, thế là đường xe lửa chạy vùn vụt nối liền từ Nam đến bắc rồi kéo đến tiểu bang Nevada nữa. Chỗ nào nhóm ông cho ngừng lại là chỗ đó có nhà ga, từ nhà ga thì có thị trấn. Nhà ga của ông, thị trấn lập nên cũng chia phần trăm với nhóm ông. Rau cải, gà vịt, heo bò vv... đều chia phần trăm với ông hết. Tiền nhóm ông bỏ ra 10 thì hốt về lại đến 1000. Nhóm ông giàu kinh khủng. Huntington lập một vườn bách thảo gần Los Angeles, nơi này trồng rất nhiều kỳ hoa dị thảo trên thế giới, có riêng hẳn một khu vực trang hoàng như ngôi vườn Ngự Uyển của Hoàng Gia Nhật Bản vậy, có riêng một khu vực trồng toàn cây xương rồng, có giống từ Úc Châu... có một thư viện hạng trung trong đó, chứa một quyển sách vô cùng quý cho trên 400 triệu người Islam thèm thuồng. Đó là kinh Qran hay Koran. Nhỏ bằng bàn tay, viết đủ lời của Mohammad người sáng lập đạo Muslim. Thế giới có 2 quyển, nhưng vào trước thời đệ Nhất Thế Chiến, Britain đánh với Thổ nhĩ Kỳ làm cháy mất thư viện chứa quyển thứ nhì này. Như vậy ông Huntington có báu vật trong tay, mà các vì vua chúa như vua Shah của Iran, vua Iraq, vua Afghanistan, vua Saudi Arabia đều ngỏ ý muốn mua trên hàng chục tấn vàng ròng.

Ông xây một nhà thương rất đẹp, nhiều dụng cụ y khoa tối tân, nhiều bác sĩ giỏi nhất về làm nhà thương cho ông. Đó là nhà thương Huntington Memorial Hospital tại Pasadena, cách thành phố Los Angeles không bao xa. Chính nhà thương này chứng kiến lúc thở hơi cuối cùng của cựu Tổng thống VNCH 48 giờ và là cựu Đại tướng Dương văn Minh tại đây.

Còn nhớ có một lần Tổng thống Hoakỳ Truman có dịp ghé đến Beverly Hills rồi họp các nhân vật quan trong trong chánh phủ liên bang, tiểu bang... có điện thoại mờùi Huntington đến tham dự... thì ông cáu hẳn lên, ông từ chối một cái rụp, lý do: “Tôi đã lở hẹn các nhà làm vườn, trồng hoa khắp thế giới về dự tại đây... nên xin lỗi Tổng thống... tôi không dự tiệc được." Tổng thống Hoakỳ vẫn vuốt giận làm lành đến ông vì Đảng của Tổng thống đang cần tiền viện trợ... không hoàn trả của Ngân hàng của ông.

Trở lại bệnh Hungtington là gì?

Đây là loại bệnh di truyền thuộc não bộ. Do bác sĩ George Huntington khám phá vào năm 1872. Bác sĩ nhớ lại trong sách vở ngày xưa tại trường học. Có một bệnh nhân thời Trung Cổ, tên là Chorea, có nghĩa là nhảy đầm không kềm chế được. Như vậy nghĩa là sao? Nghĩa là bệnh nhân bị bệnh này, tự nhiên tay chân run lẩy bẩy, có khi đôi chân nhịp liên hồi không kềm chế được, như là bệnh nhân muốn ra sàn nhảy đầm vậy. Vào thời Trung cổ này, lúc đó người ta tin tưỡng phù thủy ma quái lắm, nên tưỡng bệnh nhân bị ma quỷ nhập. Nên mời linh mục đến trừ tà, đọc kinh cho nạn nhân nghe vv..vv... Nghe xong, khi cha về lại nhà thờ thì bệnh nhân nhảy đầm lại. Danh từ Chorea đừng lầm với danh từ Chlorea. Có một số thần kinh tế bào óc chết lần lần tạo bệnh nhân bị mất hẳn phần đó, ví dụ tế bào thần kinh chết tại khu vực nói... thì bệnh nhân sẽ khó nói vô cùng. Nếu tế bào chết tại khu vực nhớ thì bệnh nhân sẽ mất trí nhớ một phần hay nhiều phần hơn...

Nếu đứa bé có tánh di truyền bệnh này của người cha, thì có thể sẽ bị 50 / 50 về bệnh này.

Có phương pháp trị bệnh không?

Hiện nay chưa có, nhưng thường những loại thuốc này sẽ gây bệnh nhân có nhiều side effect (bị hậu chứng từ thuốc ra).

Vì đây là di truyền tính, nên Y khoa đang chăm chú vào tánh cách di truyền của người bệnh. Riêng tại Hoakỳ, mỗi năm có thêm 30,000 bệnh nhân bị chứng bệnh này, và có thể di truyền cho con cháu. Và như vậy có khoảng phân nửa của bệnh nhân 150,000 này sẽ bị bệnh Huntington này.

Triệu chứng bị khởi bệnh rất khác biệt, tùy từng người, từng trường hợp. Nhưng đại đa số là không kiểm soát được sự cử động của ngón tay hay bàn chân (có nghĩa là bệnh nhân... muốn nhảy đầm rồi) Nhưng bệnh thường khởi từ tuổi 20 lên đến 60 rồi thôi.

Vào năm 1967, có một danh nhân nhạc sĩ. Ông này tên Woody Guthrie, ông nổi tiếng soạn nhạc và ca sĩ... Suốt 13 năm bị bệnh, các Bác sĩ cứ đoán bệnh lầm cho ông hoài. Họ nói ông thường uống rượu, nên não bộ bị hư hỏng, rồi ông nhớ sàn nhảy nên đôi chân thích nhảy đầm... Rồi họ chuyển ông đến Bác sĩ tâm thần (nghĩa là Bác sĩ chuyên trị bệnh... điên) Nhưng sau đó khi ông chết, Y khoa xin mẫu óc với sự chấp thuận của gia đình, thì thấy tế bào não của ông bị hư mất phần óc chuyên về cử động, đi đứng. Nên mới biết Ông bị bệnh Huntington Disease, nhưng quá trễ rồi, vì họ cứ đổi thừa là ông uống rượu từ nhỏ mà chi nên nỗi như vậy.

Hiện nay về di truyền học thì Y khoa đang tiến vài bước dò dẫm, nhưng có nghĩa người ta đã truy được bệnh này rồi. Nếu người cha bị bệnh nặng, mà người vợ đang mang thai thì Bác sĩ sẽ trích một phần chất lỏng trong thai nhi mà khám nghiệm chứng di truyền này... rồi thông báo cho cha mẹ xem có nên giữ bào thai này hay không.

Hiện nay Bác sĩ trị bệnh này bằng vài loại thuốc trấn an trấn bớt những cử động quá dư thừa của bệnh nhân. Họ thường khuyên bệnh nhân đừng nên lái xe hay lái phi cơ chẳng hạn. Vì nếu đang lái phi cơ chở hành khách lỡ mà bệnh... nhảy đầm thì hành khách chắc chắn sẽ... nhảy dù ra khỏi phi cơ hết.

Bệnh nặng thì phải có người chăm sóc ngày đêm vì bệnh nhân sẽ té va mặt hay đầu vào sàn đá cứng vv..vv...

Vừa rồi tại Đại học Cambridge, UK, Bác sĩ Stephen Dunnett Trưởng ban Medical Resaerch Council’s Brain Repair Unit, cho chích tế bào não của phôi thai vào phần óc của bệnh nhân bị bệnh Huntington. Người ta lấy làm kích thích khi thấy tế bào này nảy nở nhiều trong óc bệnh nhân, nghĩa là trám những tế bào chết vì bệnh này. Tương lai vô cùng hứa hẹn cho các bệnh thuộc về não bộ.

Nữ bệnh hân đầu tiên được điều trị theo phương pháp này là Bà Gaye, bà là Thư ký một côngty xuất nhập cảng tại London. Bà được trị một phần, bà rất mừng là hết còn lo sợ khi đi đứng và chuẩn bị lời nói vài giờ trước đó.

Khoảng 6 triệu tế bào phôi thai được chích vào óc của bà Gaye, tại bệnh viện Addenbrooke Hospital gần Cambridge. Đây là thành quả chấn động thế giới. Khoa học Y Khoa của United Kingdom luôn luôn đi trước thiên hạ.

Tại Pháp đang thành lập một trung tâm mà họ gọi là Cấy não. Họ cấy những tế bào phôi thai vào não bộ. Hiện nay 5 bệnh nhân được điều trị về bệnh Huntington này thì 3 người đã gần khỏi hẳn.

Hữu học sinh họ Vương

         


 

Copyright (c) DaiChung News Media 2002