Montreal, ngaøy 26.01.2001

Mr. Terry Carlbom

Secretaire Geùneùral du PEN International

9/10 Charterhouse Buildings, Goswell Rd

London EC 1 M 7 AT

Angleterre

Thöa oâng,

Thô naøy xin thoâng baùo ñeán oâng laø ban chaáp haønh chi nhaùnh Queùbec ñaõ nhaát trí quyeát ñònh khoâng göûi ñaïi bieåu tham döï ñaïi hoäi saép tôùi ôû Wash. DC. Chuùng toâi cho raèng ñaïi hoäi seõ khoâng ñem ñeán moät hoaø giaûi thöïc söï. Baàu khoâng khí hieän höõu khoâng ñöôïc laønh maïnh ñeå giuùp cho nhöõng cuoäc thaûo luaän nghieâm tuùc vaø côûi môû, vaø theo nhaän ñònh cuaû chuùng toâi, hoäi nghò naøy seõ chæ cho pheùp chuùng ta ñaït ñeán moät muïc tieâu duy nhaát laø: ñöa VBVNHN ra khoûi tình traïng "nguû yeân" hieän nay!

Khoâng hieän dieän taïi hoäi nghò, tuy nhieân chuùng toâi vaãn toân troïng nhöõng yeâu caàu cuaû ban toå chöùc nhö chuyeän ñoùng tieàn chi phí cho ñaïi hoäi , ñoùng nieân lieãm 2000 vaø 2001 cho VBQT, cuõng nhö taát caû nhöõng quyeát ñònh xuaát phaùt töø cuoäc hoäi hoïp naøy. Hieån nhieân chuùng toâi seõ toân troïng nhöõng keát quaû baàu cöû ban chaáp haønh môùi.

Trong thô traû lôøi oâng Traàn Trung Quaân, oâng ñaõ neâu leân raèng oâng hy voïng hoäi nghò seõ baàu cho nhöõng öùng vieân tieâu bieåu cho tinh thaàn hoaø giaûi. Theá nhöng theo toâi, khi noùi ñeán söï hoaø giaûi, töùc phaûi nhaém vaøo söï ñoàng thuaän nhaát trí. Trong hoäi nghò saép tôùi, oâng seõ coù ña soá nhöng khoâng phaûi laø söï nhaát trí. Tính nhaát trí aáy, oâng vaø toâi, vaø coù theå caû nhöõng ngöôøi khaùc nöaõ nhö chuùng ta, ñaõ möu caàu ñaït ñöôïc nhöng cho ñeán taän luùc naøy chuùng ta ñaõ khoâng thaønh coâng vaø vaãn seõ khoâng ñaït ñöôïc ngay caû sau hoäi nghò.

Ña soá ñaïi bieåu ñeàu laø nhöõng khuoân maët môùi, khoâng töøng coù maët töø luùc khôûi ñaàu cuoäc xung ñoät; hôn theá nöaõ hoï laïi chæ ñaïi dieän cho moät phe, töùc phe cuaû baø Minh Ñöùc Hoaøi Trinh, laø moät phe khoâng heà möu caàu hoaø giaûi maø chæ möu ñoaït thaéng lôïi baàu cöû. Tuy nhieân trong cuoäc tranh chaáp hieän nay, ngoaøi hai phe coøn coù theâm chi nhaùnh Queùbec luoân giöõ vò theá trung laäp cho ñeán hieän nay.

Toâi ñoàng yù vôùi oâng raèng phaåm giaù cuaû caùc hoäi vieân chuùng toâi khoâng thuoäc traùch nhieäm cuaû oâng. Neáu hieän nay trung taâm VBVNHN cuaû chuùng toâi ñang traøn ngaäp nhöõng keû "laãy löøng maø khoâng ai bieát ñeán" cuøng vôùi nhöõng phaàn töû noåi danh xaáu xa thì ñoù laø chæ bôûi nhöõng nhaân vaät noåi tieáng vaø coù thanh danh toát ñeïp ñeàu ñaõ ruùt lui. Haõy keå ngay tröôøng hôïp cuaû chi nhaùnh Toronto, moät chi nhaùnh keà caän vôùi chuùng toâi. Taát caû boán cöïu chuû tòch, raát noåi tieáng trong giôùi vaên hoïc Vieät Nam, Nguyeãn Ngoïc Ngaïn, Phan Ni Taán, Traø Luõ vaø Nguyeân Nghóa ñeàu ñaõ rôøi boû chi nhaùnh. Khoâng ai chòu hoûi taïi sao taát caû nhöõng nhaân vaät khaû kính ñoù ñaõ phaûi choïn con ñöôøng giaõ töø toå chöùc?

Toâi bieát muïc tieâu chính cuaû VBQT laø chæ caàn coù nhöõng hoäi vieân, nhö oâng ñaõ töøng noùi, ñoùng goùp vaøo vieäc khích leä vaên chöông vaø baûo veä quyeàn töï do vieát laùch. Theá nhöng ñoái vôùi chuùng toâi, nhöõng chi nhaùnh ñiaï phöông noùi chung vaø chi nhaùnh Queùbec noùi rieâng, thì chæ moät muïc tieâu aáy chöa ñuû. Chuùng toâi caàn phaûi coù nhöõng hoäi vieân khaû kính vaø löông thieän, nhöõng ngöôøi khoâng ñaët quyeàn lôïi caù nhaân leân treân quyeàn lôïi cuaû toå chöùc, ñieàu naøy laø ñeå nhaém taïo theâm ñöôïc söï tín nhieäm cuaû coäng ñoàng Vieät Nam , cuaû vaên giôùi Vieät Nam, cuõng nhö laø ñoùng goùp cho söï gia taêng giaù trò cuaû VBQT.

Tuïc ngöõ coù caâu "nhöõng keû ñoàng loaïi thöôøng tìm ñeán nhau". Nhöng oâng coù bieát chaêng thöïc laø heát söùc cay nghieät cho nhöõng ai khoâng ñoàng loaïi maø vaãn baét buoäc phaûi tìm ñeán nhau?

Ñaây chöa phaûi laø ngaøy taän theá, nhö oâng ñaõ noùi, nhöng duø vaäy vaãn cay nghieät, heát söùc cay nghieät vaø ñau ñôùn cho nhöõng ai ñoù ñang phaûi chòu ñöïng tình caûnh naøy maø chæ coù Trôøi môùi bieát ñöôïc laø seõ keùo daøi ñeán bao laâu!

Treân khiaù caïnh nhaân baûn nhoû beù ñoù, toâi yeâu caàu oâng, thöa oâng Carlbom, haõy tìm hieåu ñeå thoâng caûm vôùi nhöõng ngöôøi hieän ñang toû ra muoán tranh caõi veà tieán trình cuaû hoäi nghò.

Xin oâng nhaän nôi ñaây lôøi kính chaøo cuaû toâi.

Baùc só Leâ Vaên Chaâu (Trang Chaâu)

Cöïu chuû tòch VBVNHN

Chuû tòch chi nhaùnh Queùbec