• OÂng Traàn Haûi Vieät Beacon Ave. Garden Grove: "Maây traéng boãng thaønh choù xanh", toâi coù theå hieåu ñaïi khaùi cuûa caâu naøy noùi veà söï bieán ñoåi baát thöôøng cuûa ñôøi con ngöôøi, nhöng muoán ñöôïc nhaéc laïi toaøn caâu noùi naøy vaø ñöôïc giaûi thích theâm.

Trong baøi thô nguï ngoân "Trinh Thöû" cuûa Traàn trieàu xöû só Hoà Huyeàn Qui soaïn moâ taû con chuoät coù loøng trinh tieát, trong ñoù coù caâu "Vì cô thöông caåu lang quaân teách ngaøn". "Thöông caåu" ñoù laø "choù xanh" theo nghóa ñen. Coøn nghóa boùng noùi leân söï thay ñoåi thaát thöôøng. Töø "thöông caåu" naøy ñöôïc trích ra töø hai caâu thô cuûa Ñoã Phuû:

"Thieân thöôïng phuø vaân nhö baïch y.

Tö tu bieán aûo vi thöông caåu".

Coù nghóa: Treân trôøi maây noåi nhö aùo traéng, boãng choác bieán ñoåi thaønh choù xanh.

• Cuï Haøn Töôøng Laïc Harvard Los Angeles: Toâi möôøng töôïng nhôù coù töø "ngao cöïc" trong moät baøi vaên naøo ñoù cuûa ngöôøi xöa, baø cuï nhôù khoâng?

Töø "ngao cöïc": naøy trong baøi Tröông Löông cuûa Nguyeãn Baù Laân. Theo ñieån tích: Baø Nöõ Oa em gaùi cuûa Phuïc Hi baét con ngao – moät loaïi gioáng nhö ruøa bieån - mang chaët boán chaân roài laäp ra "töù cöïc" töùc laø phöông trôøi xa xoâi nhaát. Trong baøi vaên töïa ñeà laø Tröông Löông cuûa Nguyeãn Baù Laân caùch nay vaøo khoaûng gaàn ba traêm naêm, coù ñoaïn: "Tröông Löu haàu: ngao cöïc gaây thieâng, hoà tinh caáu saùng. Vaèng vaëc mi thanh muïc tuù, kyø vyõ phong tö, nhôn nhôn thöùc vieãn taøi cao, nho gia khí töôïng...v.v..."

• Chaùu Vuõ Thò Hoàng Ñaøo Brookhurst St. Orange County: ÖÙng cöû vieân Phoù Toång Thoáng Lieberman, ñöùng chung lieân danh trong cuoäc baàu cöû vöøa roài vôùi Phoù Toång Thoáng Al Gore, laø ngöôøi Myõ goác Do Thaùi. Chaùu chæ bieát vaäy, nhöng muoán ñöôïc roõ töôøng taän hôn. Baø cuï coù
  bieát khoâng?

Ñuùng. Koseph I. Lieberman, laø nghò só cuûa tieåu bang Connecticut, phu nhaân cuûa oâng laø baø Hadassah. Theo caùc nhaø chính trò thì vieäc Phoù Toång Thoáng Al Gore môøi thöôïng nghò só Liberman cuøng ra tranh cöû coù theå giuùp nhieàu lôïi trong cuoäc tranh cöû naøy. Ñöôïc bieát
oâng sinh naêm 1942 taïi Stanford (Connecticut), toát nghieäp luaät khoa taïi Ñaïi hoïc Yale vaøo naêm 1967. OÂng ñaéc cöû nghò só tieåu bang töø naêm 1970 ñeán 1980. OÂng töøng laø Boä Tröôûng Tö Phaùp Connecticut töø naêm 1983 ñeán 1988. Sau ñoù ñaéc cöû vaøo thöôïng nghò vieän Hoa Kyø töø
naêm 1988 ñeán nay. OÂng Libeberman thuoäc ñaûng Daân Chuû. Chaúng nhöõng caùc chính khaùch ñaûng Daân Chu khaâm phuïc oâng maø luoân caû caùc chính khaùch cuûa ñaûng Coäng Hoøa cuõng ngöôõng moä vaø neå vì. OÂng laø ngöôøi oân hoøa, ñöôïc loøng moïi giôùi. OÂng theo ñaïo Chính Thoáng vaø laø ngöôøi Myõ goác Do Thaùi ñaàu tieân öùng cöû chöùc vuï Phoù Toång Thoáng.

• Cuï Löông Haø Philadelphia (qua Kent Thai) : Toâi muoán nhôù laïi tích Nga Hoaøng vaø Nöõ Anh ngaøy xöa, baø cuï coù nhôù chaêng?

Nga Hoaøng vaø Nöõ Anh laø hai ngöôøi con gaùi cuûa Nghieâu Ñeá. Tuïc truyeàn:" Khi vua Nghieâu tuoåi giaø ngoû yù muoán tìm ngöôøi thöøa keá söï nghieäp mình, moïi ngöôøi chung quanh oâng ñeàu moät loøng tieán cöû oâng Thuaán. Vua Nghieâu aâm thaàm theo doõi coâng vieäc laøm cuûa oâng naøy, vaø quaû ñuùng nhö lôøi ñaõ ca tuïng, beøn nhöôøng ngoâi laïi vaø ñem hai ngöôøi con gaùi gaû cho oâng Thuaán. Hai naøng raát neát naøng hieàn tueä, khoâng bao giôø toû ra mình laø con nhaø vua vaø haønh ñoäng ñieàu gì sai traùi vôùi loøng daân. Hai chò em baø raát hoøa thuaän nhöôøng nhòn nhau, cuøng loøng hieäp söùc giuùp cho vua Thuaán saép ñaët vieäc nöôùc. Veà sau vua Thuaán ñi tuaàn du phöông Nam, ngaõ beänh cheát ôû Thöông Ngoâ. Hai baø nghe hung tin tìm ñeán khoùc than thaúm thieát, nöôùc maét nhoû xuoáng dính vaøo truùc, laøm cho caây truùc xanh nhuoám nhöõng veát loang loã. Töø ñoù coù caâu chuyeän maø ta thöôøng nghe laø "Ban Truùc" cuõng coøn goïi laø "Thöông phi truùc". Veà sau, thi nhaân ñôøi Ñöôøng vieát baøi thô "Thuaán Phi" nhö sau:

Nghóa:
Thöông Ngoâ xa caùch maáy taàng maây

Naøng Nöõ Anh ôû vôùi oâng Thuaán sinh ñöôïc con trai ñaët teân laø Thöông Quaân. Nhöng ngöôøi con naøy laïi baát taøi. Tröôùc khi cheát vua Thuaán truyeàn ngoâi cho Ñaïi Vuõ. Vò vua naøy phong cho Thöông Quaân ôû ñaát Ngu. Coù thuyeát truyeàn raèng sau khi oâng Thuaán cheát, hai baø nhaûy xuoáng soâng töï töû cho veïn ñaïo vôï choàng.

• Baø Vuõ Anh Thò Lawnberry Ter. Silver (qua Thai chuyeån): "Vai mang tuùi baïc keø keø/ Noùi baäy, noùi baï ngöôøi nghe raàm raàm" vôùi caâu "Hoaøng kim baøy maët ñaát, giaø treû thaûy gaãy löng" yù nghóa coù gioáng nhau khoâng? Caâu: "Coá ñaám aên xoâi" vaø "OÅ gaø ñoåi oå vòt", yù cuûa hai caâu naøy nhö theá naøo?

Môùi nghe thì gioáng nhöng suy nghó laïi coù khaùc nhau. Caâu: "Vai mang tuùi baïc keø keø, noùi gì ngöôøi ta cuõng nghe vaø cho laø ñuùng. Taøu cuõng coù caâu: "Höõu tieàn haûo thuyeát thoaïi". Coù nghóa: Coù tieàn noùi môùi hay. Hoaëc: "Ngöôøi giaøu noùi ñaâu ra ñaáy". Ñoù laø tình ñôøi. Keû coù tieàn bao giôø cuõng ñuùng, Nhieàu ngöôøi nghó ñeán tö lôïi cho mình nhieàu hôn laø toân troïng leõ phaûi. Coøn caâu: Hoaøng kim baøy ñaày caû maët ñaát, khieán caû giaø laãn treû phaûi toái maøy toái maët, baát keå lôùn nhoû cöù nhaém maét chen nhau cuùi nhaët boû löng. YÙ noùi: "Thaáy cuûa toái maét". Caâu baø chò neâu ra laø dòch cuûa Trung Hoa ra. Nguyeân vaên caâu naøy nhö sau:" Hoaøng kim phoâ ñòa, laõo thieáu yeâu chieát".

Caâu "Coá ñaám aên xoâi" nguyeân toaøn caâu nhö sau: "Maët daøy maøy daïn, coá ñaám aên xoâi." YÙ noùi duø trong buïng khoâng muoán nhöng "thoâi thì cuõng coá nhaém maét laøm lieàu, ai cheát maëc ai, tieàn thaày
boû tuùi. Trung Hoa cuõng coù caâu tuïc ngöõ yù nghóa töông töï nhö vaäy. Ñoù laø caâu: "Laõo lieãu kieåm bì, baûo lieãu ñoã bì". Coù nghóa: Da maët caøng daøy da buïng caøng caêng. Caâu:"OÅ gaø ñoåi oå vòt" baø chò khoâng nhôù caâu thöù hai cuûa noù. Nguyeân caâu tuïc ngöõ naøy nhö sau: "OÅ gaø oå vòt. Ñoåi qua ñoåi laïi cuõng in heät." Tuïc ngöõ Taøu coù caâu töông töï: "Keâ oa hoaùn aùp oa/ hoaùn lai hoaùn khöù sai baát ña." YÙ noùi caùi oå gaø ñoåi caùi oå vòt noù cuõng chaúng gì khaùc nhau, chæ theâm maát coâng maø chaúng lôïi loäc gì. Tuïc ngöõ ta cuõng coù caâu: "Ñeïp nhö caùi teùp kho töông. Kho ñi kho laïi noù tröông pheành pheành."

• Vaên Thaønh Phaùt Reseda CA. Thô Hoà Xuaân Höông coù baøi vònh "Caùi Gieáng", baø cuï nhôù khoâng?

Baøi Vònh Caùi Gieáng ñoù nhö sau:

• Cuï Ngoïc Haø Thanh 49 st. Philadelphia (Thu chuyeån): Toâi muoán ñöôïc nhaéc laïi trong Tam Töï Kinh coù caâu "Ngoïc baát traùc baát thaønh khí" vaø nghóa cuõng nhö veà caâu chuyeän cuûa ñoaïn naøy. Baø nhôù khoâng?

Nguyeân ñoaïn naøy nhö sau: "NGOÏC BAÁT TRAÙC, BAÁT THAØNH KHÍ. NHAÂN BAÁT HOÏC, BAÁT TRI NGHÓA. VI NHAÂN TÖÛ, PHÖÔNG THIEÁU THÔØI. THAÂN SÖ HÖÕA, TAÄP LEÃ NGHI". Coù nghóa: Ngoïc laø moät loaïi ñaù quí, nhöng neáu khoâng ñem ñi ñuïc ñeõo, maøi, giuõa, thì cuõng khoâng theå trôû thaønh nhöõng ñoà ñaïc hay vaät duøng ñeïp ñeõ maø moïi ngöôøi ñeàu öa thích. Phaän laø con em, trong luùc tuoåi coøn treû caàn phaûi luoân luoân gaàn guõi ngöôøi thaày vaø ngöôøi baïn toát, ñeå hoïc hoûi phöông caùch ñoái xöû trong ñaïo laøm ngöôøi." Caâu chuyeän noùi veà ñoaïn vaên naøy trong Tam Töï Kinh: Xöa kia, nöôùc Sôû coù moät ngöôøi teân laø Bieän Hoøa. Moät hoâm ñaøo ñöôïc moät hoøn ñaù ngoïc chöa ñöôïc ñeõo giuõa. Haén ñem hoøn ñaù ngoïc ñoù daâng cho Sôû Leä Vöông thôøi baáy giôø. Khoâng ngôø quan coi ngoïc laïi noùi ñoù laø hoøn ñaù bình thöôøng. Leä Vöông töùc giaän, lieàn haï leänh trò toäi Bieän Hoøa. Sau khi Leä Vöông qua ñôøi, ñeán Sôû Voõ Vöông keá vò, Bieän Hoøa laïi ñem vieân ngoïc naøy daâng leân cho Voõ Vöông. Nhöng cuõng gioáng nhö laàn tröôùc vaø bò trò toäi. Sau khi ra tuø, Bieän Hoøa raát thaát voïng vaø oâm laáy hoøn ñaù ngoïc ngoài khoùc ba ngaøy ba ñeâm döôùi chaân nuùi. Ñeán khi Sôû Vaên Vöông leân ngoâi, bieát ñöôïc chuyeän naøy, beøn sai ngöôøi môøi Bieän Hoøa mang hoøn ñaù ngoïc ñoù vaøo cung vaø cho thôï ñeõo maøi trôû thaønh moät hoøn ngoïc voâ giaù. Sôû Vaên Vöông ñaët teân laø "Hoøa thò Bích" laáy teân cuûa Bieän Hoøa ñaët teân cho hoøn ngoïc. Töø caâu chuyeän naøy cho thaáy moät hoøn ngoïc maø khoâng ñöôïc giuõa maøi thì khoâng thaáy ñöôïc caùi giaù trò cuûa noù. Con ngöôøi ta cuõng vaäy, phaûi coù ñöôïc söï giaùo duïc toát cuõng nhö phaûi qua söï reøn luyeän thì môùi coù theå trôû thaønh moät nhaân taøi ñöôïc.