Ngöôøi ngoài Thieàn Ñònh khoâng phaûi ñeå "suy nieäm" maø ñeå "truùt boû". Chæ vì con ngöôøi cöù nghó laøm sao ñeå ñöôïc choùng giaûi thoaùt, neân caùi yù nghó cöù maõi laån quaån vôùi "con ñöôøng giaûi
thoaùt" maø chaúng bao giôø tìm ñöôïc loái ra. Descartes thì döïa vaøo "Suy Nieäm" maø lyù giaûi quan nieäm soáng cuûa con ngöôøi. Caùc suy nieäm cuûa oâng ñeáu ñöa ra söï hieän höõu cuûa mình vì khoâng theå naøo choái boû hay hoaøi nghi laø "toâi khoâng phaûi laø toâi nöõa", maø laø "Toâi coù ñaây, toâi coù ôû theá gian naøy, ngay baây giôø ... cho ñeán khi toâi khoâng coøn nöõa." Nhö vaäy Descartes xaùc ñònh"Toâi laø moät vaät suy töôûng". Caùi trieát cuûa Descartes laø söï hieän höõu, khoâng choái boû söï coù maët cuûa mình treân nhaân theá. Nhöng, caùi "toâi hieän dieän" ñoù, Descartes laïi neâu ra caâu hoûi: "Toâi coù ñaây thaät, song ngoaøi caùi toâi xaùc thaân ñoù, coøn coù caùi gì nöõa khoâng?" OÂng laïi neâu ra nguyeân lyù nhaân quaû, laø coøn coù moät Ñaáng Toaøn Naêng Haèng Höõu. Vaø nhö vaäy oâng chaáp nhaän laø coù moät Ñaáng Thieâng Lieâng ngoaøi caùi Höõu Theå , töùc laø chuùng sinh hieän höõu. Theá thì theo Descartes coù hai caùch hieän höõu, ñoù laø "Nhuïc Theå vaø Taâm Linh.

Nhuïc theå thì khao khaùt vaät chaát ñeå taêng tröôûng vaø vì nhu caàu cuûa söï sinh toàn, coøn taâm linh thì nhu caàu tö töôûng vaø haønh ñoäng cuûa con ngöôøi mang caùi xaùc thaân nhuïc theå ñoù. Tuy ngöôøi Tu Thieàn khoâng phaûi ñeå "Suy Nieäm" bôûi quan nieäm cuûa nhöõng ngöôøi Thieàn Ñònh laø laøm theá naøo ñeå truùt boû moïi öu tö trong ñôøi soáng maø ñi vaøo trong "Tónh Laëng". Hoï khoâng caàn phaûi truùt boû vónh vieãn ñôøi soáng vaät chaát cuøng söï raøng buoäc cuûa traùch nhieäm vôùi gia ñình vaø xaõ hoäi. Hieám quí thay trong nhöõng giaây phuùt ñoù. Nhöõng giaây phuùt hoï khoâng coøn bieát mình laø ai vaø hieän ñang laøm gì? Bôûi khoâng coøn bieát nöõa vì hoï hoøa nhaäp haún vôùi caùi meânh moâng cuûa trôøi ñaát; maø trong giaây phuùt ñoù taát caû chæ laø caùi khoâng khoâng,saéc saéc... Tuy khoâng hoaøn toaøn thöïc hieän ñöôïc caùi Toaøn Thieän, Toaøn Chaân,Toaøn Myõ, nhöng trong giaây phuùt "Truùt Boû" ñoù ít ra hoï cuõng töï ñem laïi cho mình moät söï khoaûng khoaùt cuûa taâm hoàn, moät yù thöùc cuûa caùi "tính baûn thieän".

Laõo Töû ñaõ vieát: "Baát thöôïng hieàn, Söû daân baát tranh; Baát quyù nam ñaéc chi hoùa, Söû daân baát vi ñaïo. Baát kieán khaû duïc, Söû daân taâm baát loaïn. Ngaøi baûo: Khoâng neân toân baäc hieàn taøi, (chæ vì ta quaù toân baäc hieàn taøi) môùi khieán cho daân ñaâm ra tranh giaønh (maø xaûy ra bao nhieâu caûnh ñau thöông tang toùc). Khoâng quyù cuûa khoù tìm ra ñaëng (nhö ngoïc, ngaø, chaâu, baùu,
vaøng, baïc, laâu ñaøi)...thì daân ñaâu coù sinh loøng troäm cöôùp"? (Chæ vì coù maø daân môùi ham, chæ vì mình nhu caàu ñeán toái maét neân daân môùi ñaâm ra theøm khaùt).

Khoâng phoâ baøy ra söï ham muoán, thì coù ñaâu taïo cho loøng daân ñaâm loaïn!

Vaø Ngaøi ñaõ giaûi cho ta laøm theá naøo ñeå traùnh?

"Thöïc kyø phuùc, Nhöôïc kyø chí Cöôøng kyø coát, Thöôøng söû daân voâ tri voâ duïc, Söû phuø trí giaû baát caûm vi daõ. Vì vaäy cho neân caùi trò cuûa Thaùnh nhaân laø laøm cho daân. Moät laø khoâng laøm cho caùi loøng daân bò hö ñi. Hai laøm sao cho "No daï". Ba laø laøm cho caùi chí noù yeáu ñi. Boán
laøm cho caùi xöông noù maïnh. Thöôøng khieán cho daân noù khoâng bieát, khoâng ham (neáu khieán cho daân bieát,daân ham thì xaõ hoäi aét phaûi roái loaïn haún leân. Khieán cho keû trí khoâng daùm duøng ñeán caùi khoân cuûa mình. (neáu ñeå caùi khoân cuûa keû trí hoaønh haønh thì trôøi seõ long vaø ñaát seõ
lôõ...)

Vaäy phaûi laøm theá naøo?

Ngaøi baûo: "Vi voâ vi, Taéc voâ baát trò. Neáu laøm theo Voâ Vi, aét laø chaúng coù gì laø khoâng trò ñöôïc.
Ngöôøi ngoài thieàn ñònh chæ vì ao öôùc sao mình coù nhöõng phuùt giaây khoâng coøn oaùn haän, thuø haèn, chæ vì tranh nhau mieáng côm manh aùo... Nhöõng giaây phuùt aáy hoï hoaøn toaøn truùt boû...laøm sao cho caùi taâm mình trong saùng...nhö maûnh göông trong khoân vaån chuùt buïi nhô, nhö lôøi trong baøi keä cuûa Luïc Toå Hueä Naêng: Thaân thò Boà ñeà thoï, Taâm nhö minh caûnh ñaøi,
Thôøi thôøi caàn phaát thöùc, Vaät söû nhaï traàn ai. .....................................

Thaân tôï caây Boà ñeà Taâm nhö ñaøi göông saùng, Luoân luoân phaûi lau chuøi,
Chôù ñeå dính buïi nhô.

THIEÀN TÒNH QUAÙN

Kyõ sö Leâ Tieàm - nay ñaõ trôû thaønh ngöôøi thieân coå - laø moät trong nhöõng ngöôøi thöïc haønh thieàn ñònh ngoùt caû hôn nöûa theá kyû - ñaõ göûi gaém laïi toâi moät taøi lieäu veà Thieàn voâ cuøng quí
giaù...Töø nay, nôi muïc " Caùi Trieát Cuûa Thieàn" chuùng toâi laàn löôït giôùi thieäu cuøng ñoäc giaû, nhaát laø caùc quí vò hieän ñang tìm hieåu veà caùc moân phaùi Thieàn vaø cuõng khoâng ít ngöôøi ñang thöïc hieän.)

LÔØI NOÙI ÑAÀU

Nhöõng doøng chöõ sau ñaây ghi laïi nhöõng hoïc hoûi, nhöõng kinh nghieäm, nhöõng thöïc chöùng, ñeå coáng hieán quyù baïn,töø cao nieân ñeán thieáu nieân, caû nam laãn nöõ thuoäc moïi taàng lôùp xaõ hoäi. Ñoù laø hoaøi baõo duy nhaát cuûa ngöôøi vieát. Laø ngöôøi tin Phaät töø nhoû,nhöng tin coù Thöôïng Ñeá, Ñaáng Taïo Hoùa Caøn Khoân Vuõ Truï, coù nghieân cöùu giaùo lyù Thoâng Thieân Hoïc, neân raát toân kính caùc toân giaùo baïn.

Chuùng ta sinh ra vaø soáng ôû buoåi giao thôøi, giöõa neàn vaên hoùa xöa, thieân veà tinh thaàn vaø taâm linh vaø neàn vaên hoùa hieän thôøi thieân veà khoa hoïc laãn vaät chaát. Hôn nöõa, chuùng ta ñang soáng treân ñaát nöôùc Hoa Kyø laø queâ höông cuûa Daân Chuû, Töï Do vaø Nhaân Quyeàn, vì vaäy maø moät soá ñoàng baøo ta xa daàn neàn neáp luaân lyù, ñaïo ñöùc cuûa toå tieân maø tieâm nhieãm theo loái soáng vaên minh vaät chaát, ñoâi khi quaù trôùn ñeán noãi laøm tan vôõ neáp soáng haïnh phuùc, ñaàm aám, quy cuû cuûa gia ñình. May thay daân toäc ta nhôø ñöôïc haáp thuï luaân lyù ñaïo ñöùc vöõng vaøng ñaõ laâu ñôøi, cho neân tröôùc khi coäng saûn cöôõng chieám Mieàn Nam (ñeán nay ñaõ moät phaàn tö theá kyû - keå töø ngaøy ñang taûi baøi naøy), moät phong traøo tuï taäp "Toïa Thieàn" theo nhieàu moân phaùi: Thieàn Toâng Phaät Giaùo, Hoäi Phaùp Hoa, Phaùi Nguyeãn Vaên Söï, phaùi Khaát só Giaùc Nhieân, phaùi oâng Taùm Löông Só Haèng do cuï Ñoã Thuaàn Haäu hoïc ôû nuùi Thaát Sôn (Chaâu Ñoác) truyeàn laïi. Noäi ñoâ thaønh Saøi Goøn,Chôï Lôùn coù ñeán haøng chuïc Thieàn Ñöôøng, soá ngöôøi qui tuï veà moãi ngaøy chuû nhaät ñöôïc höôùng daãn tu taäp leân ñeán haøng chuïc ngaøn ngöôøi. Ñoù laø tình hình ngaøy tröôùc nhöng khi coäng saûn vaøo laø töùc thôøi bò caám ngay. Caùc cô sôû, caùc giaûng ñöôøng ôû caùc chuøa ñeàu bò tòch thu hay sung coâng ñeå laøm nôi saûn xuaát kinh teá!

Keû vieát loaït baøi naøy ngoaøi nhôø nghieân cöùu nhieàu kinh saùch (coù baûn lieät keâ keøm theo), hoïc hoûi ôû caùc Cao Taêng Ñaïi Ñöùc, caùc Huynh Tröôûng veà Ñaïo Lyù vaø caû Huyeàn Quang goùp coâng bieân khaûo ruùt tæa nhöõng kinh nghieäm thu ñöôïc thaønh quaû, neân toång hôïp ñöôïc moät phöông phaùp coâ ñoïng, giaûn dò, hôïp vôùi moïi ngöôøi, moïi löùa tuoåi. Nhöõng ñieàu chæ daïy trong caùc saùch cuûa Thieàn Toâng,Yoga, Thoâng Thieân Hoïc, ñöôïc thöïc haønh, keát quaû roõ raøng. Rieâng keû vieát loaït baøi naøy, keå töø ngaøy sang Hoa Kyø, oám ñau laø moät vaán ñeà ít thaáy xaûy ra. ( Söï thaät Kyõ Sö Leâ Tieàm luùc coøn sinh thôøi treân 80 maø troâng nhö ngöôøi vöøa môùi chæ luïc tuaàn) Theo lôøi cuï ñoù laø keát quaû nhôø haønh Thieàn vaø Quaùn, coøn veà Tònh vaø Maät, keát quaû thieâng lieâng khoâng theå nghò baøn.