Home | Email | Advertising Rates | Vietnamese Fonts | Old Issues | Guest Book
|
Muïc luïc |
|
|
|
Caùi trieát cuûa thieàn
(tieáp theo kyø tröôùc) Coù ngöôøi hoûi raèng :"Thieàn coù phaûi laø tu chaêng"? Khoâng phaûi ñôïi coù Thieàn môùi ñöa ra vaán ñeà "tu haønh" , cuõng nhö khoâng phaûi vì söï tu haønh môùi phaùt sinh ra loøng Thieän, vì chöng caùi Thieän ñaõ coù ngay khi thai nhi loït ra khoûi loøng meï. Theá coù nghóa laø voán caùi Thieän ñaõ coù saün töø luùc ñöùa beù chöa ra chaøo ñôøi. Ngay töø ñaàu chöa coù caùi Thieän vì chöa coù caùi AÙc. Vaø, bôûi khi coù caùi AÙc xuaát hieän thì môùi bieát caùi Thieän ñaõ coù töø tröôùc roài. Trong Ñaïo Ñöùc Kinh cuûa Laõo Töû ñaõ vieát: Thieân haï giai tri myõ vi myõ, Tö aùc dó, giai tri thieän chi vi thieän, tö baát thieän dó; Coá - Höõu voâ töông sanh, Nam Dò töông thaønh, Tröôøng Ñoaûn töông hình, Cao Haï töông khuynh, AÂm Thinh töông hoøa Tieàn Haäu töông tuøy.* Noù coù nghóa: Caùi maø thieân haï bieát toát laø toát, Thì noù ñaõ coù xaáu roài; (Caùi maø thieân haï ) Ñeàu bieát laønh, Thì ñaõ coù caùi chaúng laønh roài. Theá cho neân: Coù caùi Khoâng cuøng sanh, (Cuõng coù) Khoù vaø Deã cuøng thaønh, Cao vaø Thaáp cuøng chieàu, Gioïng laãn Tieáng cuøng hoïa, Tröôùc vaø Sau cuøng theo. Laõo Töû ñöa ra caùi lyù luaän nhö vaäy. Khi maø mình bieát caùi Toát thì ñaõ coù caùi Xaáu xuaát hieän roài. Hoaëc khi maø ngöôøi ta bieát ñeán caùi Laønh thì aét laø ñaõ coù caùi chaúng Laønh. Theá coù nghóa laø khi ta bieát coù caùi AÙc thì phaûi tìm laáy caùi Thieän. Luùc naøo cuõng coù caùi luaät töông phaûn ñeå cöùu vaõn vaø ñeå töï baûo veä laáy söï sinh toàn. Vì vaäy maø Laõo Töû cuõng ñaõ noùi leân söï töông sanh giöõa caùi Coù vaø caùi Khoâng, caùi Khoù vaø caùi Deã, caùi Cao vaø caùi Thaáp, caùi Gioïng vaø caùi Tieáng, caùi Tröôùc vaø caùi Sau...Theá cho neân, Ngaøi baûo raèng :"Thaùnh nhaân ñaõ aùp duïng "Voâ Vi" maø xöû söï, duøng caùi "Chaúng Noùi" maø giaùo hoùa, töï ñeå cho vaïn vaät sinh tröôûng maø chaúng caûn ngaên, goùp phaàn vôùi thieân haï taïo ra maø khoâng mang yù ñoà chieám ñoaït. Caùi haøm yù cuûa Ngaøi laø luùc naøo cuõng neân gaén ghi vaøo loøng daï raèng laø laøm maø chaúng caäy coâng, laøm cho ñeán nôi ñeán choán, thaønh coâng roài thì khoâng ôû laïi...Keát luaän cuûa Ngaøi sôû dó ta khoâng bò vöùt boû ñi vì chöng khoâng ôû laïi... Ngöôøi Tu Thieàn nhö ñaõ coù laàn noùi ñeán thuyeát "Duyeân Khôûi" cuûa Ñaïo Phaät cho raèng moïi thöù xuaát hieän treân coõi ñôøi naøy ñeàu coù söï töông quan ñeå cuøng phaùt trieån moät caùch toát ñeïp maø Laõo Töû ñaõ noùi: "Thò dó Thaùnh nhôn Xöû voâ vi chi söï, Haønh baát ngoân chi giaùo Vaïn vaät taùc yeân nhi baát töø, Sanh nhi baát höõu Vi nhi baát thò, Coâng thaønh nhi baát cö. Phuø duy baát cö, Phuø duy phaát cö, Thò dó baát khöù. Nhöõng phuùt giaây Nhaäp Ñònh ñoù ñeå cho Taâm mình töï nhieân nhö nhieân, tìm laáy söï tónh laëng maø laøm theo caùi Ñaïo. Khoâng thò phi, khoâng thöông,chaúng gheùt, moïi vieäc chung quanh ñeàu nhö khoâng coù. Chaúng laáy lôøi laøm ñieàu, theá môùi duøng caùi pheùp "Baát Ngoân Chi Giaùo". Hoaëc noùi roõ hôn: Tuy coù söï hieän höõu cuûa moïi vaät chung quanh ta, nhöng neáu trong taâm ta coi nhö khoâng coù, khoâng noùi ñeán noù...bôûi noù töø caùi khoâng maø coù, vaäy thì noù coù töø trong caùi khoâng maø ra. Nhö vaäy chaúng khaùc naøo nhö Descartes ñaõ noùi ñeán hai caùch hieän höõu cuûa Taâm Linh vaø hieän höõu cuûa Vaät Theå... Ngöôøi ngoài Thieàn Ñònh coát ñeå cho taâm tö suy nieäm. Trieát gia suy nieäm ñeå ñi tìm caùi leõ soáng baèng trieát thuyeát, coøn ngöôøi ngoài Thieàn Ñònh laø ñeå cho Taâm Tö mình soáng haún ngoaøi voøng theá tuïc duø chæ laø trong phuùt giaây haàu giaûm bôùt nhöõng khaùt voïng taàm thöôøng giöõa moät xaõ hoäi ñaày daãy caû haän thuø vaø ñau khoå... Huyeàn Quang (*) Gia Chu Feng & Jane English trong taäp LAO TSU : "Under heaven all can see beayty as beauty only because there is ugliness. All can know good as good only because there is evil. Therefore having and not having arise together. Difficult and easy completment each other. Long and short contrast each other; High and low rest upon each other; Voice and sound harmonize each other; Front and back follow one another.
|
