Đại Chúng số 55 ngày 1/8/2000

MỘT NGÀN LẺ MỘT CHUYỆN NHỚ QUÊN

Mộng Tuyền Nữ Sĩ

Hỏi: Bà Trương Thơ Thị tức Trúc Ti Santa Ana Orange County California: Mấy thập niên về trước trong nước ta có từ ngữ "tiếng bồi" dùng để chỉ cho những người nói tiếng Pháp mà không cần đúng hay sai...miễn sao diễn đạt được ý của mình cho các ông Tây biết là mình muốn nói gì? nhất là với thành phần chạy bàn trong các tiệm ăn Tây. Tôi có lần được nghe một bài hát thời Pháp thuộc toàn bằng tiếng bồi, bà cụ có nhớ bài hát ây không?

* Tiếng bồi đúng như bà đã ghi trong câu hỏi. Từ "Bồi" do chữ "Boy" chỉ về những người chạy bàn lúc bấy giờ sử dụng để giao dịch với người Pháp mà không cần văn phạm hay nói đúng với giọng phát âm v.v... Bài hát bà chị muốn nhắc lại , đại khái như sau:
"Hò ơ...ờ...Thượng thư, Thống soái, Thủ ngữ treo cờ...ơ...ơ... hờ...!

"Bu-don(1) ỏm lết (2) bí tết, xạc cà rê (3) Mũ ni (4) đánh dạo bây giờ sế ri (5) bỏ moa (6)...Hò ơ...ơ hờ...

"Mới ngày nào...toa bảo moa be dế (7) mỏa bây giờ "be dế" liên miên...Mỏa nào đâu có khước từ...Nghĩ mà "xơ mét cô le" (8) cha cha là giận".

Bài thơ này được truyền tụng trong đám bồi Tây riết rồi cả đám lính Lê Dương cũng biết. Các từ đánh số thứ tự đó là :

(1) Bouillon, 2. Omelette. 3.Beefsteak sacré. 4.Menu. 5:Chéri. 6: "moi" 7. toi. 8: baiser. 9: se mettre en colère...(giận dỗi).

Ông Ðinh văn Thạch Reseda: Xin bà cụ giải hộ về hai từ "Căn duyên" và "Căn trần".

* Căn duyên là căn tánh của người cùng cảnh ngộ. Căn trần gồm có sáu căn và sáu trần ghép lại thành "căn trần". Ðối với bên trong thì" nhã, nhĩ, tỹ, thiệt, thân, ý", đối với cảnh ngoài thì gồm "sắc, hương, vị, xúc, pháp" ý nói nhà tu cần làm sao giữ cho căn được trong sạch để không vẩn màu ô trọc.

Ông Mai Ngọc Hà Tilden Way (Sacremento) " Bát Vị của Niết Bàn" là nghĩa gì?

* Ðó là :1. Thường trụ. 2 Tịch diệt. 3: bất lão. 4: bất tử. 5: Thanh tịnh. 6: Thi không. 7. Bất động và 8: Khoái lạc.

Cháu Nguyễn Thị Ðào San Jose: Cháu. 1.- Cháu muốn được nghe câu chuyện Vua Ðường lên Cung Trăng để thưởng thức vũ khúc Nghê Thường. 2. Sự khác biệt nhau giữa Ngũ Lão và Bát Tiên. Bà cụ nhắc nhở hộ.

Theo truyền thuyết thì S=Ðường Minh Hoàng được được một đạo sĩ đưa đến viếng thăm các sắc tộc ở miền sơn cước, mục đích là để nhà vua xem các vũ điệu dân gian tại miến rừng núi này.2. Ngũ Lão với Bát Tiên khác nhau. Ngũ Lão là tiêu biểu cho Ngũ Hành tức Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ...Tương truyền là khi vua Nghiêu đưa vua Thuấn lên núi Thú Sơn, có năm ông già (Ngũ lão) đến chơi với hai ông. Còn Bát Tiên gồm 8 chư tiên, đó là Hán chung Ly, Trương Quã lão,Hàn Tương Tử, Lý Thiết Quày, Táo Quốc Cửu, Lữ Ðồng Tân, Lâm Thái Hòa và Hà Tiên Cô.

Ðỗ Như Hà, Long Beach: Có câu danh ngôn:"Tất cả mọi gia đình đều có hạnh phúc giống nhau, nhưng bất hạnh thì mỗi nhà mỗi khác", câu châm ngôn này của ai, bà cụ nhớ không?

* Léon Tolstoi.

Cháu Lữ Ðộng Viên Philadelphia : 1. Có bài ca Thái nói lên niềm tự hào của một dân tộc thiểu số miền sơn cước, với tay lên thì hái mớ sao trên màn trời xanh thăm thẳm...và nhiều nhiều nữa nói lên về lòng "tự ái" của một dân tộc, dù là dân tộc bé nhỏ ở chốn núi rừng! 2. Có lời ca dao của một cô gái ngày xưa băn khoăn về việc tìm chồng: "Lênh đênh một chiếc thuyền tính/ Mười hai bến nước,biết gửi mình vào đâu? " Bà cụ có nhớ bài đáp lại của một anh chàng con trai như thế nào không? Xin giúp cho.

* 1. Bài ca dao nói lên lòng tự ái của một cô gái sơn cước đó như sau:

Em đâu cậy chân son má đào

Với tay lên trời hái sao;

Rày ước mai ao ra tỉnh

Hái hoa đỉng núi đá?!

Hoài công em nằm mơ

Ngon ngóng chồng tài giỏi

Mòn mắt em trông chờ.

Hoa nào trong vườn cho em kén

Của nào trong nhà cho e chọn?

Dẫu được chồng tài giỏi,

Em làm sao giữ nỗi lòng mình?

Người tỉnh thành phải đâu ai cũng hạng thông minh,

Kẻ xấu núi mà đỗ trạng nguyên vẫn có

Em ước lên tiên mà chẳng biến được thành rồng

Ước mãi hoài công, già mất thôi.

(Dân ca dân tộc Thái)

Câu ca dao thứ hai : Về sự băn khoăn thân gái Mười hai bến nước" được một chàng trai kia đáp lại như sau:

"-Em hỏi thì anh xin thưa Hoa kia trăm thứ biết em ưa hoa nào?

Hoa Gạo nhấm rượu trên cao Lão đà lảo đảo rơi nhào xuống đám cỏ may.

Hoa Lựu má đỏ hây hây Hoa Ngâu chúm chím,hoa Bèo Tây bềnh bồng

Mẫu Ðơn trăm cánh trăm bông

Hoa Lan lẻ chiếc buồn không hả nàng?

Hoa Cứt Lợn sang thật là sang

Mình chê ta khó lấy quàng kẻ ngu

Hoa Quỳnh củ rủ cù rù

Các cô Thược Dược ỡm ờ đưa duyên.

Má emnm như thể bông Sen

Ngón tay hoa Huệ, miệng em hoa Hồng

Anh yêu em yêu nhất hoa Hồng

Ðể cho anh bế anh bồng trên tay

Ước gì gió thổi hây hây

Ðể cho hoa đó lòng đây thơm cùng...v.v.

Còn nhiều câu nữa, có dịp sẽ ghi lại hộ cháu.

Nhà bảo trợ của chúng tôi DURAMAX

Trang web được thiết kế bởi MQ Services

 

Copyright (c) DaiChung News Media 2002